Incoterms 2020 & Những Lưu ý Đối Với Nhà Xuất Khẩu & Nhập Khẩu

Incoterms chính là kim chỉ nam quan trọng, ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình thực hiện giao dịch giữa nhà xuất khẩu & nhập khẩu. Vì vậy, khi sử dụng Incoterms 2020 - phiên bản mới nhất, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý điều gì? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ giúp bạn đọc hiểu về Incoterms 2020 và những lưu ý đối với nhà xuất khẩu & nhập khẩu.

Để tìm hiểu chi tiết về Incoterms 2020, bạn đọc có thể xem tại bài viết của chúng tôi tại: Nội dung chi tiết Incoterms 2020

1. Incoterms 2020 là gì?

Incoterms (International Commercial Terms) là bộ quy tắc thương mại quốc tế do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành lần đầu vào năm 1936. Từ đó đến nay, Incoterms đã trải qua 8 lần sửa đổi, với phiên bản mới nhất là Incoterms 2020, được sử dụng rộng rãi trong các hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế.

Vai trò của Incoterms là xác định trách nhiệm và chi phí giữa người bán và người mua trong từng giai đoạn vận chuyển hàng hóa. Cụ thể, Incoterms quy định ai chịu trách nhiệm về:

• Bảo hiểm hàng hóa
• Thủ tục xuất nhập khẩu 
• Chi phí vận chuyển
• Phân chia rủi ro nếu hàng hóa bị mất mát hoặc hư hỏng

Ngoài ra, Incoterms còn làm rõ thời điểm và địa điểm chuyển giao hàng hóa, giúp giảm thiểu hiểu lầm và tranh chấp trong thương mại quốc tế – đặc biệt quan trọng khi các bên thuộc các hệ thống pháp lý khác nhau.
Incoterms 2020 gồm 11 điều kiện thương mại, chia thành hai nhóm:

Áp dụng cho mọi phương thức vận tải (kể cả vận tải đa phương thức): EXW, FCA, CPT, CIP, DAP, DPU, DDP

Chỉ áp dụng cho vận tải biển và đường thủy nội địa: FAS, FOB, CFR, CIF

2. Lưu ý khi sử dụng Incoterms 2020

Để áp dụng Incoterms hiệu quả, doanh nghiệp cần chú ý:

Incoterms không phải là luật bắt buộc, mà chỉ là tập quán thương mại quốc tế. Do đó, chỉ khi hai bên thỏa thuận và ghi rõ điều kiện Incoterms trong hợp đồng thì mới có hiệu lực áp dụng. 

• Phiên bản mới không hủy bỏ phiên bản cũ. Các bên có thể lựa chọn Incoterms 2010, 2000 hoặc trước đó, nhưng phải ghi rõ phiên bản được áp dụng. Nếu không nêu rõ, mặc định sẽ hiểu là Incoterms mới nhất.
• Incoterms chỉ quy định thời điểm chuyển giao rủi ro, không xác định quyền sở hữu hàng hóa hay hậu quả vi phạm hợp đồng. Những nội dung này phải được nêu trong các điều khoản khác hoặc tuân theo luật điều chỉnh hợp đồng.
• Luật điều chỉnh hợp đồng có thể làm vô hiệu một số nội dung trong Incoterms. Do đó, khi soạn thảo hợp đồng, cần nghiên cứu và tuân thủ pháp luật được lựa chọn.

3. Lưu Ý Đối Với Nhà Xuất Khẩu Khi Sử Dụng Incoterms 2020

3.1 Chọn điều kiện Incoterms dựa vào điểm giao hàng

Khi lựa chọn điều kiện giao hàng trong Incoterms, câu hỏi quan trọng cần trả lời là:
“Người mua muốn nhận hàng ở đâu?”

Dựa vào câu trả lời, có thể xác định điều kiện phù hợp như sau:

Điểm giao hàng tại cơ sở của người bán

Điều kiện nên dùng: EXW hoặc FCA

(EXW: Người mua tự chịu mọi chi phí và rủi ro từ kho người bán trở đi.)

Điểm giao hàng nằm ngoài cơ sở người bán (nhưng chưa đến nơi đích cuối cùng)

Điều kiện nên dùng: FCA, CPT hoặc CIP

(FCA: Giao cho người vận tải tại địa điểm chỉ định. CPT, CIP: Người bán trả cước vận chuyển đến nơi đích.)

Điểm giao hàng nằm trên biên giới đất liền

Điều kiện nên dùng: DAF (Incoterms 2000) hoặc DAP, DAT (nay là DPU), DDP

Điểm giao hàng chung chung (ví dụ: cảng đến, nhưng không thuộc cơ sở người nhập khẩu)

Điều kiện nên dùng: Nhóm D (DAP, DPU, DDP)

Trong vận tải biển hoặc đường thủy nội địa

Điểm giao hàng tại cầu cảng hoặc trên xà lan sát mạn tàu ở cảng bốc

Điều kiện nên dùng: FAS (Giao dọc mạn tàu)

Điểm giao hàng nằm trên tàu tại cảng bốc

Điều kiện có thể chọn: FOB, CFR, CIF

(Phân biệt: FOB giao lên tàu; CFR người bán trả cước vận chuyển; CIF người bán trả cước vận chuyển và bảo hiểm.)

Giao hàng tại cảng đến

Điểm giao hàng trên tàu: DES (Incoterms 2000) hoặc DAP (Incoterms 2020)

Điểm giao hàng tại cầu cảng: DEQ (Incoterms 2000) hoặc DAT/DPU

Điểm giao hàng không phải trên tàu hay cầu cảng (kho, bãi của cảng đến): DAP, DPU hoặc DDP (Tùy hàng đã dỡ và thông quan nhập khẩu hay chưa)

3.2 Lựa chọn điều kiện Incoterms dựa trên phân chia rủi ro và chi phí

Doanh nghiệp có thể lựa chọn điều kiện Incoterms dựa vào cách phân chia rủi ro và chi phí giữa bên xuất khẩu và bên nhập khẩu.

Ở bước này, quyết định phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Mức độ kiểm soát mà doanh nghiệp mong muốn trong quá trình vận chuyển
• Kinh nghiệm thực tế trong xuất nhập khẩu
• Mục tiêu tối ưu chi phí hoặc giảm thiểu rủi ro

Từ đó, doanh nghiệp cần cân nhắc điều kiện Incoterms phù hợp để đạt được lợi ích tốt nhất cho hoạt động thương mại của mình.

Doanh nghiệp có thể lựa chọn điều kiện Incoterms dựa vào cách phân chia rủi ro và chi phí giữa bên xuất khẩu và bên nhập khẩu.

Ở bước này, quyết định phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Mức độ kiểm soát mà doanh nghiệp mong muốn trong quá trình vận chuyển
• Kinh nghiệm thực tế trong xuất nhập khẩu
• Mục tiêu tối ưu chi phí hoặc giảm thiểu rủi ro

Từ đó, doanh nghiệp cần cân nhắc điều kiện Incoterms phù hợp để đạt được lợi ích tốt nhất cho hoạt động thương mại của mình.

Việc chọn điều kiện Incoterms phụ thuộc vào việc ai sẽ chịu chi phí và rủi ro trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Có thể phân loại như sau:

+ Bên xuất khẩu không muốn chịu rủi ro và chi phí trong quá trình vận chuyển: Nên sử dụng nhóm E (EXW) hoặc nhóm F (FCA, FAS, FOB). Trong các điều kiện này, trách nhiệm chính của người bán kết thúc sớm, ngay sau khi giao hàng cho bên vận tải do người mua chỉ định.

+ Người mua không muốn chịu rủi ro và chi phí trong quá trình vận chuyển: Nên sử dụng nhóm D (DAP, DPU, DDP). Người bán sẽ chịu trách nhiệm chính đến điểm đến quy định (thậm chí thông quan nhập khẩu nếu dùng DDP).

+ Bên xuất khẩu chấp nhận chịu chi phí nhưng không muốn chịu rủi ro: Nên sử dụng nhóm C (CFR, CIF, CPT, CIP). Người bán trả cước vận chuyển đến cảng hoặc địa điểm đích, nhưng rủi ro chuyển giao khi hàng được giao cho người vận tải đầu tiên.

Lưu ý trong vận tải biển hoặc đường thủy nội địa

Trường hợp hàng vận chuyển theo tuyến tàu chợ: Chi phí bốc và dỡ hàng thường được tính trong cước tàu. Do đó:

• Sử dụng FAS hợp lý hơn FOB
• Sử dụng DAT (DPU) hợp lý hơn DAP

Trường hợp hàng vận chuyển theo hợp đồng thuê tàu chuyến:

Việc chọn FAS hay FOB (hoặc DAT/DPU hay DAP) phụ thuộc vào việc chi phí bốc/dỡ hàng do bên nào chịu trách nhiệm.

3.3 Lựa chọn Incoterms dựa trên mức độ cạnh tranh mua hoặc bán hàng hóa

Khi xuất khẩu sang thị trường cạnh tranh cao:

Doanh nghiệp nên sử dụng nhóm C hoặc nhóm D để chào hàng. Lý do là các điều kiện này thể hiện người bán chịu nhiều nghĩa vụ hơn (chịu chi phí vận chuyển hoặc giao hàng tận nơi), tạo lợi thế cạnh tranh so với chào hàng theo nhóm E hoặc F.

Khi nhập khẩu từ thị trường cạnh tranh gay gắt: Doanh nghiệp nên sử dụng nhóm E hoặc nhóm F để đặt hàng. Các điều kiện này giúp người mua chủ động vận chuyển, giảm chi phí và tăng khả năng đàm phán giá tốt hơn so với sử dụng nhóm C hoặc D.

Nguyên tắc chung: Những chào bán thể hiện nghĩa vụ cao hơn của người bán hoặc những đơn đặt hàng thể hiện nghĩa vụ cao hơn của người mua sẽ tạo sức cạnh tranh lớn hơn so với đối thủ.

3.4 Lựa chọn Incoterms dựa trên khả năng thuê phương tiện vận tải và mua bảo hiểm

Nếu doanh nghiệp xuất khẩu có khả năng thuê tàu và mua bảo hiểm: Nên tận dụng lợi thế này bằng cách chọn CIF, CIP hoặc nhóm D. Điều này giúp doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trọn gói, hấp dẫn người mua.

Nếu doanh nghiệp nhập khẩu có khả năng thuê tàu và mua bảo hiểm: Nên sử dụng nhóm E, nhóm F hoặc các điều kiện CFR, CPT. Cách này giúp tối ưu chi phí và kiểm soát tốt hơn quá trình vận chuyển.

Lựa chọn Incoterms dựa theo xu hướng biến động cước phí và phí bảo hiểm: Nếu dự đoán giá cước vận tải hoặc phí bảo hiểm sẽ tăng trong thời gian tới, doanh nghiệp nên chọn điều kiện Incoterms theo nguyên tắc:

Đẩy trách nhiệm thuê phương tiện vận tải hoặc mua bảo hiểm sang bên kia. Điều này giúp hạn chế rủi ro phát sinh do biến động giá giữa thời điểm ký hợp đồng mua bán và thời điểm ký hợp đồng vận tải hoặc bảo hiểm.

Ví dụ:

Khi xuất khẩu, nếu cước tàu được dự báo tăng, người bán nên tránh chọn nhóm C hoặc D (chịu cước), thay vào đó nên chọn nhóm E hoặc F.

Khi nhập khẩu, nếu phí bảo hiểm dự kiến tăng, người mua nên chọn điều kiện mà người bán chịu bảo hiểm, như CIF hoặc CIP.

3.5 Lựa chọn Incoterms dựa theo tình hình chính trị, xã hội trên hành trình vận chuyển

Một số khu vực trong hành trình vận chuyển có thể tiềm ẩn rủi ro lớn như:

• Cướp biển
• Bạo động, nội chiến
• Trộm cắp hàng hóa

Trong các trường hợp này, nên chọn điều kiện Incoterms sao cho bên kia chịu rủi ro trong suốt quá trình vận chuyển qua khu vực nguy hiểm:

Nếu bạn là bên bán: Chọn điều kiện nhóm E, F hoặc C (rủi ro chuyển giao sớm cho người mua).

Nếu bạn là bên mua: Chọn điều kiện nhóm D (người bán chịu rủi ro đến điểm đến cuối cùng). Hướng dẫn của quốc gia xuất nhập khẩu

Quy định và thủ tục thông quan là yếu tố quan trọng khi lựa chọn điều kiện Incoterms. Doanh nghiệp cần cân nhắc năng lực thực hiện ở khâu này:

Nếu bạn là bên mua: Nếu không có thế mạnh hoặc thiếu kinh nghiệm trong việc làm thủ tục thông quan tại nước xuất khẩu, không nên chọn điều kiện EXW.

Thay vào đó, có thể sử dụng FCA, kèm điều kiện yêu cầu bên bán chịu trách nhiệm và chi phí bốc hàng lên phương tiện vận tải tại cơ sở của họ.

Nếu bạn là bên bán: Nếu thiếu kinh nghiệm hoặc không chắc chắn về khả năng làm thủ tục thông quan tại nước nhập khẩu, không nên chọn điều kiện DDP (giao hàng đã thông quan nhập khẩu).

Thay vào đó, có thể chọn DAP hoặc DAT (nay là DPU), để tránh nghĩa vụ thông quan ở nước nhập khẩu.

3.6 Lưu ý về quy định và hướng dẫn của quốc gia xuất nhập khẩu

Một số quốc gia có quy định nhằm khuyến khích bảo hiểm và vận tải trong nước, ảnh hưởng đến việc lựa chọn Incoterms:

Quy định về bảo hiểm:

Nhiều quốc gia yêu cầu hàng hóa nhập khẩu phải mua bảo hiểm từ công ty bảo hiểm trong nước. Trong trường hợp này, nhà nhập khẩu buộc phải giành quyền mua bảo hiểm, nên lựa chọn nhóm E, F, hoặc điều kiện CFR, CPT thay vì CIF hoặc CIP.

Quy định về quyền vận tải:

Một số chính phủ ký kết hiệp định hàng hải thương mại song phương, quy định tỷ lệ phân chia hàng hóa vận chuyển giữa hai nước và không cho phép đội tàu nước thứ ba tham gia.

Khi giao dịch với quốc gia có hiệp định như vậy, việc giành quyền vận tải phụ thuộc vào thỏa thuận trong hiệp định. Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ trước khi lựa chọn điều kiện Incoterms phù hợp.

Xuất nhập khẩu Lê Ánh không chỉ là đơn vị đào tạo xuất nhập khẩu thực tế cho người mới bắt đầu, trung tâm tập trung đào tạo chuyên sâu giúp học viên nâng cao chuyên môn ở từng vị trí công việc cụ thể thông qua các khóa học chuyên sâu như: 

+ Khóa học Thanh toán Quốc tế Chuyên sâu

+ Khóa học Xuất nhập khẩu Thực tế dành cho Doanh nghiệp (Inhouse)

+ Khóa học Mua hàng Thực chiến

+ Khóa Học Sale Xuất Khẩu Chuyên Sâu - Nghệ Thuật Bán Hàng Quốc Tế

+ Khóa Học Báo Cáo Quyết Toán Hải Quan Chuyên Sâu

+ Khóa Học Báo Cáo Quyết Toán Hải Quan Chuyên Sâu

+ Khóa học chứng từ Xuất nhập khẩu & Logistics chuyên sâu

+ Khóa học Chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O)

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu ở TPHCM, Hà Nội và học online: 0904.84.8855

Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM