Quy Tắc 3 Trong Phân Loại Hàng Mã HS, [Ví Dụ Thực Tế]

Quy tắc 3 trong phân loại mã HS là gì? Xuất nhập khẩu Lê Ánh sẽ hướng dẫn cách phân loại hàng bộ, hàng hỗn hợp, set sản phẩm theo GRI 3 kèm ví dụ thực tế giúp tránh sai mã và tối ưu thuế qua bài viết dưới đây.

- Khi phân loại mã HS, lý tưởng nhất là mỗi mặt hàng chỉ cần đối chiếu với một mô tả duy nhất theo Quy tắc 1. Nhưng thực tế XNK luôn phức tạp hơn: hàng bộ (gift set), hàng đa chức năng, hay hỗn hợp nhiều nguyên liệu khiến việc phân loại không còn “1–1” nữa.

- Khi Quy tắc 1 và Quy tắc 2(b) không đủ để xác định đúng mã HS, Quy tắc 3 sẽ đóng vai trò “công cụ xử lý xung đột”, giúp lựa chọn mã phù hợp nhất cho hàng bộ, hàng hỗn hợp hoặc hàng có nhiều mô tả liên quan.

1. Tổng quan về quy tắc 3 trong phân loại mã HS - Hàng hóa thoạt nhìn nằm ở nhiều nhóm

- Khi nào phải dùng Quy tắc 3?

• Bạn chỉ được phép áp dụng Quy tắc 3 khi hàng hóa thoạt nhìn có thể được phân loại vào hai hay nhiều nhóm (headings) khác nhau.

• Điều này thường xảy ra trong 3 trường hợp:

• Hàng hóa có thể được mô tả theo nhiều cách (ví dụ: theo tên gọi hoặc theo công dụng).
• Hàng hóa là hỗn hợp của nhiều nguyên liệu khác nhau.
• Hàng hóa được đóng gói thành bộ để bán lẻ (Goods put up in sets for retail sale).

- Cấu trúc phân tầng của Quy tắc 3

Quy tắc 3 không phải là một lựa chọn ngẫu nhiên. Nó có tính thứ bậc nghiêm ngặt. Bạn bắt buộc phải áp dụng theo trình tự:

• Quy tắc 3(a): Ưu tiên mô tả cụ thể
• Quy tắc 3(b): Đặc tính cơ bản
• Quy tắc 3(c): Thứ tự sau cùng.

∗ Lưu ý quan trọng: Bạn không được "nhảy cóc" dùng ngay Quy tắc 3(c) nếu chưa xét 3(a) và 3(b).

>> Tham khảo: Khóa học xuất nhập khẩu thực tế

2. Quy tắc 3a - Ưu tiên mô tả cụ thể

Hàng hóa được mô tả ở nhiều nhóm thì nhóm nào có mô tả cụ thể nhất sẽ được ưu tiên hơn các nhóm có mô tả khái quát.

• Trong HS Code, một mô tả "định danh" (theo tên gọi, tính chất lý hóa) luôn mạnh hơn một mô tả "theo nhóm chức năng" (bộ phận, phụ tùng).

• Mô tả cụ thể: Là mô tả chỉ đích danh mặt hàng đó là cái gì.

∗ Ví dụ: "Nĩa", "Thảm", "Kính an toàn"

Mô tả khái quát: Là mô tả nhóm hàng mà sản phẩm đó thuộc về.

∗ Ví dụ: "Đồ gia dụng", "Phụ tùng ô tô", "Bộ phận máy bay"

- Ví dụ thực tế và Phân tích

♦ Ví dụ 1: Thảm lót sàn ô tô (Tufted textile carpets for motor cars)

- Tình huống: Bạn nhập khẩu thảm dệt, đã được cắt đúng hình dáng sàn xe Toyota Camry.

- Phân vân giữa 2 nhóm 87.08 và 57.03

+ Nhóm 87.08: "Bộ phận và phụ kiện của xe có động cơ" (Mô tả theo công dụng).

+ Nhóm 57.03: "Thảm và các loại hàng dệt trải sàn khác..." (Mô tả theo tên hàng/loại hàng).

+ Nhóm 57.03 mô tả đích xác sản phẩm là "thảm". Trong khi nhóm 87.08 bao gồm hàng ngàn loại phụ tùng khác nhau (từ cái ốc vít đến cái ghế).

→ Do đó, 57.03 cụ thể hơn.

→ Như vậy, Thảm lót sàn ô tô (Tufted textile carpets for motor cars) sẽ Áp mã 57.03.

♦ Ví dụ 2: Tra mã HS cho máy cạo râu, máy tỉa lông mũi

- Cả hai nhóm 84.67 và 85.10 đều có vẻ hợp lý vì máy cạo râu/tỉa lông mũi đều là "dụng cụ cầm tay có động cơ điện".

- Nhóm 84.67 (Mô tả khái quát - General):Nội dung: "Dụng cụ cầm tay, hoạt động bằng khí nén, thủy lực hoặc có gắn động cơ điện..."

- Nhóm này chỉ mô tả đặc tính lý hóa và phương thức hoạt động chung của sản phẩm (cầm tay + có động cơ). Nó bao trùm hàng ngàn loại dụng cụ khác nhau (khoan, cưa, mài...).

- Nhóm 85.10 (Mô tả định danh - Specific):Nội dung: "Máy cạo râu, tông đơ cắt tóc và các dụng cụ loại bỏ lông, có động cơ điện gắn liền".

- Nhóm này gọi đích danh tên hàng và chức năng cụ thể của sản phẩm.

>> Tham khảo: Khóa học tra cứu mã HS chuyên sâu

• ÁP DỤNG QUY TẮC 3(A)

√ Nguyên lý: "Nhóm có mô tả cụ thể nhất sẽ được ưu tiên hơn các nhóm có mô tả khái quát."So sánh: Nhóm 85.10 đã chỉ mặt đặt tên chính xác sản phẩm là "Máy cạo râu" (Shavers).

√ Trong khi nhóm 84.67 chỉ mô tả chung chung là "Dụng cụ cầm tay".Kết luận: Nhóm 85.10 cụ thể hơn. Như vậy máy cạo râu, máy tỉa lông mũi thuộc nhóm 85.10.

- Đối với Máy cạo râu (Shavers)

+ Phân nhóm 8510.10: "Máy cạo râu".

+ Mã HS chi tiết (thường dùng): 8510.10.00.

- Đối với Máy tỉa lông mũi (Nose trimmers)

+ Máy tỉa lông mũi hoạt động theo cơ chế cắt tỉa tương tự như tông đơ, không phải cạo sát như máy cạo râu.

+ Phân nhóm 8510.20: "Tông đơ cắt tóc" (Hair clippers).

→ Trong thực tế phân loại, máy tỉa lông mũi thường được xếp vào nhóm này. Mã HS chi tiết: 8510.20.00.

♦ Ví dụ 3: Tra mã HS cho Ghế trẻ em bằng nhựa PP có lưng tựa dùng trong trường mầm non

- Sự xung đột giữa hai nhóm (Tại sao phải dùng Quy tắc 3a?)

Chiếc ghế này có hai thuộc tính khiến chúng ta phân vân:

+ Về chất liệu: Nó làm hoàn toàn từ nhựa PP nên có thể thuộc Nhóm 39.26 (Các sản phẩm bằng plastic khác).

+ Về tên gọi/chức năng: Nó là cái ghế dùng để ngồi nên có thể thuộc Nhóm 94.01 (Ghế và bộ phận của ghế).

- Áp dụng Quy tắc 3(a) - So sánh tính cụ thể

- Quy tắc 3(a) quy định: Nhóm có mô tả định danh (cụ thể) sẽ được ưu tiên hơn nhóm mô tả theo chất liệu (khái quát).

+ Nhóm 39.26 (Khái quát): Nhóm này chỉ mô tả được chất liệu cấu thành là "Plastic". Phạm vi rất rộng, bao gồm mọi thứ từ cái móc áo, con ốc, đến tượng trang trí... miễn là bằng nhựa. Nó không định danh được sản phẩm là cái gì.

+ Nhóm 94.01 (Cụ thể): Nhóm này gọi đích danh tên sản phẩm là "Ghế" và xác định rõ công dụng là để ngồi.

→ Như vậy: Nhóm 94.01 mô tả cụ thể hơn. Ta chọn nhóm 94.01.

- Trong nhóm 94.01, vì ghế làm bằng nhựa (không phải khung gỗ hay kim loại), ta chọn phân nhóm "Ghế khác":

- Phân nhóm 9401.80: Ghế khác.

→ Mã HS hoàn chỉnh: 9401.80.00.

√ Ngoài quy tắc 3a, Chú giải pháp lý 2(x) của Chương 39 cũng quy định rõ: Chương Nhựa không bao gồm các mặt hàng thuộc Chương 94. Do đó, pháp lý hoàn toàn ủng hộ việc loại bỏ chương 39).

>> Tham khảo: Top 5 Website Tra Cứu Mã HS Chính Xác, Cách Dùng Nhanh

3. Quy tắc 3b: Đặc tính cơ bản

Hàng hóa được cấu thành từ nhiều sản phẩm, mỗi sản phẩm có thể thuộc nhiều nhóm, nhiều chương khác nhau khi đó sẽ phân loại bộ sản phẩm đó vào sản phẩm mang đặc tính nhất của bộ.

• Quy tắc 3b này áp dụng cho:

- Sản phẩm hỗn hợp.

- Cấu tạo từ nhiều nguyên liệu khác nhau.

- Nhiều bộ phận cấu thành khác nhau

- Được đóng gói dạng bộ bán lẻ.

- Áp mã HS căn cứ vào thành phần, hoặc các thành phần đi cùng với nhau, mà mang đặc tính của cả bộ (chiếm tỷ trọng về khối lượng và trị giá lớn hơn các thành phần còn lại)sản phẩm.

√ Lưu ý : Quy tắc này Không bao gồm việc chọn lựa sản phẩm đóng cùng nhau.

3.1 Thế nào là "Bộ sản phẩm để bán lẻ"?

Để được áp dụng quy tắc phân loại theo "bộ", lô hàng của bạn phải thỏa mãn đồng thời cả 3 điều kiện sau (Theo Chú giải HS):

• Điều kiện 1: Gồm ít nhất hai loại hàng hóa khác nhau (về mã HS). Ví dụ: 6 cái nĩa (thép) không phải là bộ theo quy tắc này, vì chúng giống nhau.
• Điều kiện 2: Được xếp cùng nhau để đáp ứng một nhu cầu cụ thể hoặc thực hiện một hoạt động cụ thể.
• Điều kiện 3: Được đóng gói để bán lẻ trực tiếp cho người dùng mà không cần đóng gói lại (đóng trong hộp, vali, vỉ nhựa...).

Nếu bạn nhập khẩu một thùng rượu vang và một thùng ly thủy tinh riêng biệt, dù bạn dự định về kho sẽ đóng gói chúng thành hộp quà tết, thì tại thời điểm thông quan, chúng KHÔNG được coi là bộ. Bạn phải khai 2 dòng hàng riêng biệt.

3.2 Xác định "Đặc tính cơ bản" như thế nào?

Không có công thức toán học cố định, nhưng các yếu tố sau thường được Hải quan xem xét để xác định thành phần nào mang lại đặc tính cơ bản:

• Bản chất của nguyên liệu (Nature of material).
• Kích thước, khối lượng (Bulk, quantity, weight).
• Giá trị (Value): Thành phần nào đắt tiền nhất?
• Vai trò (Role): Thành phần nào đóng vai trò chính trong việc sử dụng bộ sản phẩm?

3.3 Ví dụ thực tế về tra mã HS theo quy tắc 3b

- Ví dụ 1: Bộ làm mì Spaghetti (The Spaghetti Set)

- Thành phần:

• Mì Spaghetti chưa nấu (Nhóm 19.02).
• Gói phô mai bào (Nhóm 04.06).
• Gói sốt cà chua (Nhóm 21.03).

- Phân tích:

+ Xét điều kiện bộ: Thỏa mãn (3 món khác nhau, cùng nấu món mì, đóng chung hộp).

+ Xét đặc tính: Người tiêu dùng mua bộ này chủ yếu để ăn mì. Phô mai và sốt chỉ là gia vị đi kèm để món mì ngon hơn. Mì chiếm khối lượng lớn nhất và là "nền tảng" của món ăn.

→ Kết luận: Phân loại cả bộ theo mã của Mì Spaghetti (19.02).

>> Tham khảo: 6 Mẹo Tra Cứu Mã HS Code Online Nhanh Gọn

• Ví dụ 2: Bộ dụng cụ vẽ tranh (Drawing Kit)

- Thành phần:

• Một thước kẻ (Nhóm 90.17).
• Một vòng tính (Nhóm 90.17).
• Một compa (Nhóm 90.17).
• Một bút chì (Nhóm 96.09).
• Một cái gọt bút chì (Nhóm 82.14).
• Tất cả đựng trong hộp nhựa (Nhóm 42.02).

- Phân tích:

+ Các món 1, 2, 3 đều thuộc nhóm 90.17.

+ Trong bộ này, compa và thước kẻ là công cụ chính để thực hiện việc vẽ kỹ thuật. Bút chì và gọt bút chì chỉ là phụ trợ.

→ Kết luận: Phân loại cả bộ vào nhóm 90.17.

• Ví dụ 3: Rượu và Ly - Bài toán giá trị

♦ Tình huống A: Hộp quà gồm 1 chai rượu Whisky (trị giá $50) và 1 cái ly thủy tinh thường (trị giá $2).

Đặc tính: Rượu quyết định tất cả. Ly chỉ là vật chứa hoặc quà tặng kèm không đáng kể. $\rightarrow$ Áp mã Rượu (22.08).

♦ Tình huống B: Hộp quà "Limited Edition" gồm 1 chai rượu vang (trị giá $20) và 1 ly pha lê Tiệp Khắc mạ vàng (trị giá $100).

Đặc tính: Lúc này, cái ly đắt hơn chai rượu gấp 5 lần. Người mua có thể mua bộ này vì cái ly sưu tầm. Rất khó để nói rượu mang đặc tính cơ bản.

→ Xử lý: Trường hợp này đặc tính cơ bản bị phân tán. Có thể Hải quan sẽ yêu cầu tách mã (không coi là bộ theo quy tắc 3b) hoặc chuyển sang Quy tắc 3(c).

4. Quy tắc 3c: Thứ tự sau cùng

"Khi không thể xác định đặc tính cơ bản theo Quy tắc 3(a) hoặc 3(b), hàng hóa sẽ được phân loại vào nhóm có thứ tự sau cùng trong số các nhóm cùng được xem xét."

- Đây là giải pháp cuối cùng khi "bất phân thắng bại". Bạn so sánh mã số HS của các thành phần, mã nào lớn hơn (nằm sau trong biểu thuế) thì chọn mã đó cho cả bộ.

- Ví dụ thực tế về quy tắc 3c trong phân loại mã HS

• Case Study 6: Bộ sửa chữa đa năng (Multi-tool Set)

- Tình huống: Một vỉ bán lẻ gồm 1 cái Cờ-lê (Nhóm 82.04) và 1 cái Tuốc-nơ-vít (Nhóm 82.05).

- Phân tích:

• Cả hai đều là dụng cụ cầm tay bằng kim loại.
• Giá trị tương đương, tần suất sử dụng tương đương.
• Không thể nói Cờ-lê là chính hay Tuốc-nơ-vít là chính. Quy tắc 3(b) thất bại.

- Áp dụng 3(c):

+ So sánh mã số: 82.04 (Cờ-lê) và 82.05 (Tuốc-nơ-vít).

+ Số 82.05 lớn hơn 82.04 (xuất hiện sau trong biểu thuế).

→ Kết luận: Áp mã 82.05 cho cả bộ.

• Case Study 7: Hỗn hợp gia vị

- Tình huống: Một gói gia vị hỗn hợp gồm 50% Hạt tiêu (Nhóm 09.04) và 50% Ớt bột (Nhóm 09.04). Lưu ý: Cùng nhóm 09.04 nhưng khác phân nhóm. Nhưng nếu là 50% Hạt tiêu (09.04) và 50% Hạt ngò (09.09).

- Phân tích: Vì tỷ lệ 50-50, không cái nào tạo nên đặc tính cơ bản hơn cái nào.

- Áp dụng 3(c): So sánh 09.04 và 09.09.

→ Kết luận: Áp mã 09.09.

>> Tham khảo: Học Tra Mã HS Có Dễ Không? Đánh Giá Từ Học Viên Thực Tế

5. Quy trình áp dụng quy tắc 3 trong phân loại mã HS

Để tránh sai sót, bạn cần tuân thủ quy trình tư duy 4 bước sau:

• Bước 1: Khảo sát hàng hóa

− Hàng có phải là hỗn hợp, hàng bộ không?

− Có thỏa mãn 3 điều kiện của "Bộ bán lẻ" không?

− Nếu không: Tách riêng từng mã (áp dụng Quy tắc 1 cho từng món).

• Bước 2: Kiểm tra Quy tắc 3(a) - Tính cụ thể

− Có nhóm nào gọi đúng tên sản phẩm không?

− Tránh các nhóm "Bộ phận của...", "Phụ tùng của...".

• Bước 3: Kiểm tra Quy tắc 3(b) - Đặc tính cơ bản

− Liệt kê các thành phần.

− So sánh Giá trị (CIF), Trọng lượng (Net Weight), Chức năng chính.

− Xác định "Key component".

• Bước 4: Kiểm tra Quy tắc 3(c) - Thứ tự

− Nếu Bước 3 không tìm ra "kẻ thắng cuộc".

− Lấy mã HS lớn nhất trong các thành phần.

6. Các lỗi sai thường gặp khi áp dụng quy tắc 3 trong phân loại mã HS

− Các chuyên gia đã chỉ ra các lỗi thường mắc sau khi áp dụng Quy tắc 3:

− Bỏ qua Chú giải pháp lý (Legal Notes): Nhiều trường hợp, Chú giải chương đã quy định rõ cách phân loại mà không cần dùng đến Quy tắc 3.

♦ Ví dụ: Một bộ dao kéo (Chương 82) dù có kèm theo đồ dùng bếp bằng gỗ (Chương 44) thì Chú giải chương 82 có thể đã quy định cả bộ vẫn thuộc chương 82. Hãy đọc kỹ Chú giải đầu chương/phần!

− Nhầm lẫn về bao bì (Quy tắc 5): Đôi khi bao bì (như hộp đựng đàn guitar, hộp đựng ống nhòm) được thiết kế riêng cho sản phẩm thì áp dụng

− Quy tắc 5 (đi theo sản phẩm chính), chứ không cần phân tích theo Quy tắc 3b (như một thành phần của bộ).

− Chủ quan trong việc xác định "Đặc tính cơ bản": Doanh nghiệp thường chọn mã có thuế suất thấp nhất để làm đặc tính cơ bản. Đây là "tử huyệt". Hải quan sẽ bác bỏ nếu bạn không chứng minh được (bằng catalogue, bảng phân tích kỹ thuật) rằng thành phần đó thực sự là cốt lõi.

→ Lời khuyên: Nếu thành phần thuế thấp chiếm 40% giá trị, thành phần thuế cao chiếm 60%, hãy cẩn trọng. Đừng cố ép vào mã thuế thấp.

Hiểu đúng – áp đúng Quy tắc 3 trong tra mã HS giúp doanh nghiệp tránh sai mã, giảm rủi ro thuế và tự tin xử lý những mặt hàng phức tạp nhất trong thực tế.

Bạn muốn thành thạo cách tra mã HS đúng chuẩn nghiệp vụ? Hãy tham gia Khóa học Tra cứu mã HS chuyên sâu (5 buổi) tại Lê Ánh để được học thực hành 100% cùng chuyên gia và tự tin phân loại chính xác mọi mặt hàng từ A–Z.

Xuất nhập khẩu Lê Ánh không chỉ là đơn vị đào tạo khóa học xuất nhập khẩu thực tế cho người mới bắt đầu, trung tâm tập trung đào tạo chuyên sâu giúp học viên nâng cao chuyên môn ở từng vị trí công việc cụ thể thông qua các khóa học chuyên sâu như: 

+ Khóa học Khai báo Hải quan

+ Khóa Học Báo cáo Quyết toán Hải quan

+ Khóa học Chứng nhận Xuất xứ Hàng hóa (Khóa học C/O)

+ Khóa học Thanh toán Quốc tế

+ Khóa học Mua hàng Thực chiến

+ Khóa Học Sale Xuất khẩu- Nghệ thuật Bán hàng Quốc tế

+ Khóa học Chứng từ Xuất nhập khẩu & Logistics

+ Khóa học Khởi nghiệp Kinh doanh Xuất nhập khẩu

+ Khóa học Tra mã HS

+ Khóa học Sale Logistics

+ Khóa Học Ôn thi Chứng chỉ CDCS

+ Khóa học Xuất nhập khẩu Thực tế dành cho Doanh nghiệp (Inhouse)

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu ở TPHCM, Hà Nội và học online: 0904.84.8855

Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự tại Hà Nội, TPHCM và học online chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM