Rule of Origin (ROO) Là Gì? Tìm Hiểu Quy Tắc Xuất Xứ Hàng Hóa
Rule of Origin (ROO) là gì? ROO hay còn gọi là quy tắc xuất xứ là một yếu tố quan trọng trong thương mại quốc tế, giúp xác định xuất xứ của hàng hóa và ảnh hưởng đến các chính sách thuế quan và ưu đãi thương mại. Quy tắc Rule of Origin có các phương pháp xác định xuất xứ hàng hóa, và vai trò như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây của Xuất nhập khẩu Lê Ánh.
1. Rule of Origin (ROO) là gì?
Rule of Origin (ROO), hay quy tắc xuất xứ hàng hóa, là các quy định và tiêu chuẩn dùng để xác định nguồn gốc xuất xứ của một sản phẩm trong thương mại quốc tế. Quy tắc này không chỉ giúp xác định quốc gia sản xuất hàng hóa mà còn ảnh hưởng đến việc áp dụng thuế quan và các chính sách ưu đãi cho hàng hóa khi nhập khẩu vào các thị trường quốc tế.
ROO giúp các cơ quan hải quan và các tổ chức thương mại phân biệt hàng hóa có xuất xứ từ các quốc gia khác nhau để áp dụng chế độ thuế phù hợp.

Vai trò của ROO trong thương mại quốc tế:
- Quy tắc xuất xứ có vai trò then chốt trong việc xác định quyền lợi thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu. Khi sản phẩm đáp ứng các yêu cầu ROO, nó có thể hưởng các ưu đãi thuế quan từ các hiệp định thương mại quốc tế như Hiệp định thương mại tự do (FTA).
- Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Bên cạnh đó, ROO cũng giúp các cơ quan chính phủ đảm bảo việc tuân thủ quy định thương mại và bảo vệ nền sản xuất trong nước.
>> Xem thêm: Thuật ngữ tiêu chí xuất xứ trên C/O
2. Các phương pháp xác định xuất xứ hàng hóa (Rule of Origin)
Theo nội dung các tiêu chí xuất xứ ROO được phân loại thành 4 loại
2.1 GR – Quy tắc chung:
(General Rule) là quy tắc áp dụng chung cho tất cả hàng hóa ngoại trừ hàng hóa thuộc danh mục Quy tắc cụ thể mặt hàng PSR.
2.2 PSR - Quy tắc cụ thể mặt hàng (Product Specific Rules)
PSR là quy tắc áp dụng cho các hàng hóa cụ thể nằm trong danh mục riêng. Đa phần các FTA đều có Danh mục cụ thể mặt hàng, tra danh mục đó để biết tiêu chí xuất xứ của mặt hàng đó.
Quy tắc này yêu cầu nguyên liệu:
+ Trải qua chuyển đổi mã HS
+ Trải qua 1 công đoạn gia công cụ thể
+ Đáp ứng tỷ lệ % RVC cụ thể
2.3 Tiêu chí xuất xứ thuần túy (W/O)
Xuất xứ thuần túy W/O được hiểu là hàng hóa thu được toàn bộ trong phạm vi lãnh thổ của Bên thành viên xuất khẩu hoặc được sản xuất hoàn toàn từ nguyên liệu có xuất xứ thuần túy của Bên thành viên xuất khẩu đó.
2.4 PE – Xuất xứ toàn bộ
Sản phẩm được sản xuất hoàn toàn từ nguyên liệu có xuất xứ (Produced Entirely from originating materials): 100% nguyên liệu được sử dụng là nguyên liệu có xuất xứ.
>> Tham khảo: Khóa học chứng nhận xuất xứ hàng hóa C/O
3. Quy định về Rule of Origin trong các hiệp định thương mại quốc tế
Hiệp định FTA và ảnh hưởng đến ROO:
Các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giúp giảm thuế quan và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Trong các FTA, Rule of Origin (ROO) quy định tiêu chí để hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan. Hàng hóa phải đáp ứng các yêu cầu ROO để được coi là sản phẩm của quốc gia tham gia hiệp định.

Ví dụ về một số hiệp định FTA lớn:
CPTPP: Đây là một hiệp định thương mại tự do lớn giữa các quốc gia châu Á-Thái Bình Dương, bao gồm các tiêu chí ROO khá chi tiết nhằm khuyến khích sản xuất nội địa và giảm chênh lệch thuế quan giữa các quốc gia. Hàng hóa xuất khẩu phải đáp ứng một mức độ giá trị gia tăng nội địa nhất định để có thể tận dụng các ưu đãi thuế.
EVFTA: Quy định ROO rõ ràng về sản phẩm công nghiệp và nông sản để hưởng thuế quan thấp khi xuất khẩu từ Việt Nam sang EU. Tuy nhiên yêu cầu hàng hóa phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng và xuất xứ rõ ràng.
ASEAN Free Trade Area (AFTA): Khuyến khích các quốc gia ASEAN sử dụng nguyên liệu và lao động nội địa trong sản xuất để tăng trưởng thương mại khu vực.
Những hiệp định này giúp tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại giữa các quốc gia thành viên, nhưng để tận dụng được các ưu đãi thuế quan, doanh nghiệp phải hiểu rõ và áp dụng đúng quy tắc xuất xứ cho các lô hàng xuất khẩu của mình.
4. Ứng dụng của Rule of Origin trong thực tiễn xuất nhập khẩu
4.1 Quy trình khai báo xuất xứ hàng hóa:
Để tuân thủ Rule of Origin (ROO), doanh nghiệp cần chuẩn bị chứng nhận xuất xứ (C/O) và khai báo thông tin chính xác trong tờ khai hải quan. Các bước cơ bản bao gồm:
Xác định xuất xứ hàng hóa theo tiêu chí ROO (sản xuất toàn bộ, giá trị gia tăng, hoặc thay đổi mã HS).
- Chuẩn bị bộ hồ sơ xin cấp C/O gồm: Đơn xin cấp C/O,Form C/O,Tờ khai xuất khẩu đã thông quan, Invoice, Packing list, Bill, bảng kê (theo tiêu chí xuất xứ của sản phẩm xuất khẩu), quy trình sản xuất và các chứng từ khác.
- Thực hiện khai báo C/O và đính kèm chứng từ cần thiết.
- Thực hiện chỉnh sửa nếu có sai sót, cơ quan cấp C/O sẽ thông báo cho doanh nghiệp. Sau khi hồ sơ hoàn chỉnh, đáp ứng đúng yêu cầu doanh nghiệp sẽ được cấp C/O.
4.2 Các vấn đề thường gặp khi áp dụng ROO:
- Lỗi về xuất xứ không rõ ràng: Một trong những lỗi phổ biến là hàng hóa không đáp ứng đủ yêu cầu về giá trị gia tăng hoặc mã HS đúng theo tiêu chí Rule of Origin.
Điều này xảy ra khi quá trình sản xuất không đủ mức độ biến đổi cần thiết hoặc khi mã HS của sản phẩm không thay đổi như yêu cầu, sản phẩm không đủ điều kiện hưởng thuế quan ưu đãi.
- Giấy tờ không đầy đủ: Việc thiếu chứng từ xuất xứ (C/O) hoặc các giấy tờ liên quan như hóa đơn thương mại, vận đơn, hay giấy chứng nhận chất lượng có thể làm chậm quá trình thông quan hàng hóa.
Cách khắc phục:
- Kiểm tra kỹ yêu cầu ROO: Trước khi xuất khẩu, doanh nghiệp cần xác định chính xác các tiêu chí ROO mà sản phẩm phải đáp ứng. Việc này bao gồm tính toán giá trị gia tăng và kiểm tra mã HS để đảm bảo rằng sản phẩm đủ điều kiện hưởng thuế ưu đãi.
- Cập nhật đầy đủ chứng từ: Doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ chứng từ xuất xứ và các giấy tờ hải quan liên quan. Việc lưu trữ hồ sơ chính xác và tổ chức hệ thống chứng từ một cách khoa học giúp giảm thiểu rủi ro khi làm thủ tục thông quan và đảm bảo tuân thủ quy định hải quan.
Áp dụng quy tắc xuất xứ ROO giúp doanh nghiệp cải thiện khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, giảm chi phí thuế quan và đảm bảo tuân thủ quy định thương mại.
Tuy nhiên, thách thức là việc hiểu và áp dụng các quy tắc xuất xứ phức tạp, nhất là với sản phẩm đa quốc gia, có thể gây khó khăn trong việc xác định chính xác xuất xứ.
Rule of Origin (ROO) đóng vai trò quan trọng trong việc xác định ưu đãi thuế quan, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu. Do đó, doanh nghiệp cần nắm vững các quy tắc ROO để tối đa hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro trong quá trình xuất khẩu. Hy vọng bài viết trên đây của Xuất nhập khẩu Lê Ánh sẽ giúp bạn hiểu rõ về quy tắc xuất xứ Rule of Origin (ROO) và áp dụng hiệu quả.
Xuất nhập khẩu Lê Ánh – Địa chỉ đào tạo xuất nhập khẩu thực tế số 1 Việt Nam. Chúng tôi đã tổ chức thành công các khóa học xuất nhập khẩu tại TPHCM & Hà Nội, khóa học logistics cơ bản - chuyên sâu, khóa học thanh toán quốc tế, khóa học khai báo hải quan điện tử chuyên sâu, Khóa học mua hàng quốc tế, khóa học sales xuất khẩu chuyên sâu, khóa học chứng nhận xuất xứ hàng hóa CO hay khóa học báo cáo quyết toán hải quan, Khóa Học Khởi Nghiệp Kinh Doanh Xuất Nhập Khẩu... và hỗ trợ việc làm cho hàng nghìn học viên, mang đến cơ hội làm việc trong ngành logistics và xuất nhập khẩu đến với đông đảo học viên trên cả nước.
Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu online/ offline: 0904.84.8855
Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.
Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM