Vận đơn đường biển Seaway bill

Nội dung bài viết được cố vấn chuyên môn bởi Thầy Đào Văn Kiên - Giám Đốc Công ty MTL Logistics tại Hà Nội, chuyên gia trong lĩnh vực Logistics, giảng viên Khóa học Xuất nhập khẩu tại trung tâm Lê Ánh cơ sở Hà Nội.

Nếu bạn có thắc mắc về thông tin về Seaway bill, hy vọng bài viết này sẽ hỗ trợ giải đáp cho bạn.

Chúng ta vẫn thường biết đến vận đơn như một giấy tờ pháp lí trong vận chuyển và giao nhận hàng hóa, tuy nhiên việc sử dụng vận đơn có nhiều vấn đề khá phức tạp và hạn chế. Vì vậy trong một số trường hợp, người ta thay thế vận đơn (B/L) bằng Seaway bill (giấy gửi hàng đường biển). Vậy Seaway bill là gì? Seaway bill được sử dụng trong trường hợp nào và cách áp dụng ra sao, chúng ta cần lưu ý điều gì khi sử dụng seaway bill. Tất cả sẽ có trong bài viết dưới đây.

>>>>> Xem thêm: Vận đơn theo lệnh (To order Bill of Lading)

1.Seaway bill là gì?

Theo Luật hàng hải Việt Nam về Seaway bill “Người giao hàng có thể thỏa thuận với người vận chuyển việc thay vận đơn bằng giấy gửi hàng đường biển hoặc chứng từ vận chuyển khác và thỏa thuận về nội dung, giá trị của các chứng từ này theo tập quán hàng hải quốc tế”

Seaway Bill (giấy gửi hàng đường biển) thường được sử dụng trong những trường hợp sau: Khi không cần dùng vận đơn để khống chế hàng hóa (với những lô hàng đã được thanh toán trước, trị giá nhỏ, hoặc của cùng một chủ sở hữu,… ví dụ: công ty mẹ gửi cho công ty con…); không cần chuyển nhượng vận đơn (vì không có nhu cầu mua đi bán lại…); không cần xuất trình (nộp) vận đơn khi nhận hàng tại cảng trả hàng,... 

2.Tại sao Seaway bill ra đời?

- Những tiến bộ về khoa học kỹ thuật và tổ chức luồng tàu vận chuyển trong ngành Vận tải biển đã tiết kiệm được thời gian vận chuyển hàng từ cảng bốc đến cảng dỡ nên trong nhiều trường hợp, hàng đến cảng đích mà vận đơn - B/L (không thể gửi vận đơn qua đường truyền số hiện đại mà phải gửi bill trực tiếp) vẫn chưa tới khiến cho việc nhận hàng gặp rất nhiều khó khăn.

- B/L không thích hợp với việc áp dụng các phương tiện truyền số liệu hiện đại tự động (fax, teleax...) bởi việc sử dụng B/L trong thanh toán, nhận hàng.... đòi hỏi phải có chứng từ gốc.

- Việc in ấn B/L đòi hỏi nhiều công sức và tốn kém bởi chữ in mặt sau của B/L thường rất nhỏ, khoảng 0,3mm để chống làm giả.

- Hơn nữa, việc sử dụng B/L gốc có thể gặp rủi ro trong việc giao nhận hàng hoá (nếu đơn vị bị mất cắp, bị hỏng, rách,…) vì B/L là chứng từ sở hữu hàng hoá,....

=> Do vậy, sử dụng Giấy gửi hàng đường biển - Seaway bill có thể khắc phục được những tồn tại kể trên của B/L.

- Seaway Bill được dùng để tạo thuận lợi trong thương mại quốc tế. Có thể nói, Seaway Bill là một “vận đơn” nhưng không có chức năng là chứng từ sở hữu hàng hóa (document of title). Các bạn cần lưu ý về tính năng, giá trị pháp lý của Seaway Bill để sử dụng phù hợp vì để nhận hàng không cần nộp Seaway Bill mà chỉ cần xuất trình giấy tờ (chứng từ) chứng minh người nhận hàng đúng là người có tên trên Seaway Bill. Giấy tờ này có thể chỉ là Giấy giới thiệu (của tổ chức, công ty) và Giấy chứng minh nhân dân của người đi nhận hàng thay mặt công ty hoặc giấy tờ tùy thân nếu là hàng của cá nhân.

- Seaway bill không phải là chứng từ sở hữu hàng hoá, do đó không nhất thiết phải gửi ngay bản gốc cho người nhận hàng ở cảng đến mà có thể gửi bản sao qua hệ thống truyền số liệu tự động. Như vậy đồng thời với việc xếp hàng lên tầu, người xuất khẩu có thể gửi ngày lập tức seaway bill cho người nhận hàng trong vòng vài phút. Người nhận hàng cũng như người chuyên chở không phải lo lắng khi giao nhận mà không có chứng từ.

- Trên seaway bill, việc in các điều khoản bằng chữ rất nhỏ ở mặt sau được thay thế bằng việc dẫn chiếu đến các điều kiện, quy định liên quan đến vận chuyển ở mặt trước bằng một điều khoản ngắn gọn. Mặt khác người chuyên chở chỉ cần phát hành 1 bản gốc seaway bill trong khi phải phát hành tối thiểu 1 bộ 3 bản gốc nếu sử dụng B/L.

- Seaway bill cho phép giao hàng cho một người duy nhất khi họ chứng minh họ là người nhận hàng hợp pháp. Ðiều này giúp cho các bên hữu quan hạn chế được rất nhiều rủi ro trong việc giao nhận hàng, không những thế, vì seaway bill không phải là chứng từ sở hữu hàng hoá nên khi bị mất hay thất lạc thì cũng không ra hậu quả nghiêm trọng nào

3.Lưu ý khi sử dụng Seaway bill

- Khi sử dụng seaway bill phải có sự tin tưởng giữa shipper và cosignee, vì vậy seaway bill thường dùng trong trường hợp công ty mẹ và công ty con, hoặc bên bán đã nhận được tiền hàng hoặc làm rất thân tín,tin cậy trong làm ăn. Phổ biến cho đơn vị giao nhận forwarder, đơn vị gom hàng -consolidator.
- Tùy hãng tàu áp dụng loại bill này
- Phải là bill đích danh

- Giải phóng hàng ngay khi đến cảng thông qua mạng nội bộ của hãng tàu

4.Cách sử dụng Seaway bill

- Khi thời gian hành trình hàng hóa trên biển ngắn hơn thời gian gửi B/L từ cảng xếp đến cảng dỡ

- Thường dùng trong trường hợp công ty mẹ và công ty con, hoặc đã nhận được tiền hàng hoặc làm rất thân tín,tin cậy trong làm ăn. Phổ biến cho đơn vị giao nhận (forwarders), đơn vị gom hàng (consolidator)

- Seaway bill chỉ áp dụng được với bill đích danh. – Còn Bill gốc có thể là bill đích danh hoặc bill to order (bill theo lệnh).

Shipper: Vì seaway bill không phải là chứng từ sở hữu hàng hoá, do đó shipper ko nhất thiết phải gửi ngay bản gốc cho consignee ở cảng đến mà có thể gửi bản sao qua fax or email, vậy là khi xuất hàng xong là consignee có thể có seaway bill trong vòng vài phút. Tiết kiệm 1 khoản phí gửi chứng từ cho shipper.

Carrier: 1 là phát hành 3 B/L gốc, 2 là chỉ cần phát hành 1 tờ Seaway bill thôi, ko bao giờ phát hành 2 dạng này cùng lúc . Ko cần tốn nhiều công sức in mặt sau như của B/L thường rất nhỏ, khoảng 0,3mm để chống làm giả. Việc này được thay thế bằng việc dẫn chiếu đến các điều kiện, quy định liên quan đến vận chuyển ở mặt trước bằng một điều khoản ngắn gọn. Hàng hoá sẽ được carrier giao cho consignee trên cơ sở những điều kiện của carrier hoặc một tổ chức quản lý hàng hoá tại cảng đến. Ở Việt nam, việc áp dụng seaway bill vận còn rất mới mẻ, mặc dù đã có cơ sở pháp lý để áp dụng seaway bill.

Vận đơn đường biển seaway bill được sử dụng phổ biến trong hoạt động xuất nhập khẩu, do vậy Xuất nhập khẩu Lê Ánh hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ nhất về loại chứng từ này.

>>>>> Bài viết đọc thêm: Logistics là gì? Vị trí công việc trong công ty Logistics

Xuất nhập khẩu Lê Ánh – Nơi đào tạo xuất nhập khẩu thực tế số 1 Việt Nam. Chúng tôi đã tổ chức thành công các khóa học xuất nhập khẩu thực tế HCM và Hà Nội và hỗ trợ việc làm cho hàng nghìn học viên trên cả nước, mang đến cơ hội làm việc trong ngành logistics và xuất nhập khẩu đến với đông đảo học viên của chúng tôi.