Ký Hậu Vận Đơn Là Gì? Quy Trình Và Lưu Ý Quan Trọng

Ký hậu vận đơn là một khái niệm quen thuộc trong lĩnh vực xuất nhập khẩu và vận tải biển, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về ý nghĩa và quy trình của việc ký hậu vận đơn. Đây là một nghiệp vụ quan trọng, giúp chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa từ người này sang người khác trong quá trình vận chuyển. Bài viết này Xuất nhập khẩu Lê Ánh sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ký hậu vận đơn là gì? Các loại ký hậu phổ biến, và những lưu ý quan trọng khi thực hiện ký hậu.

1. Ký hậu vận đơn là gì?

Ký hậu vận đơn hay Bill of Lading Endorsement là hành động ký và đóng dấu lên mặt sau của vận đơn gốc nhằm chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa cho một bên khác. Người thực hiện ký hậu vận đơn thường là người gửi hàng (Shipper) hoặc người nhận hàng (Consignee) ký hậu để chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa khi hàng đang trong quá trình vận chuyển.

Ví dụ: Nhà nhập khẩu tại Việt Nam mua hàng từ nhà xuất khẩu ở Trung Quốc, nhưng sau đó bán lại cho một khách hàng tại Thái Lan. Để khách hàng ở Thái Lan nhận hàng, nhà nhập khẩu tại Việt Nam sẽ ký hậu vận đơn để chuyển quyền sở hữu hàng hóa, khi đó khách hàng Thái Lan dùng vận đơn đã được ký hậu để nhận hàng từ hãng tàu.

2. Phạm vi áp dụng ký hậu vận đơn

Ký hậu vận đơn chủ yếu áp dụng trong vận tải đường biển, vì vận đơn đường biển (Bill of Lading - B/L) có chức năng là chứng từ sở hữu hàng hóa. Vận đơn đường biển có thể được ký hậu để chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa cho người khác.

Hàng hóa trong quá trình vận chuyển bằng đường biển có thể được mua bán nhiều lần, linh hoạt, một phần do quá trình vận chuyển hàng hóa bằng đường biển diễn ra trong thời gian dài, có thời gian xác nhận chứng từ giữa các bên.

Trong khi đó, vận đơn hàng không (Airway Bill) chỉ là chứng từ vận chuyển, không mang tính chất sở hữu, nên không áp dụng ký hậu. Do đặc thù của vận chuyển bằng đường hàng không diễn ra trong thời gian nhanh chóng nên hàng hóa được giao trực tiếp cho người nhận (Consignee) ghi trên Airway Bill, không thể chuyển nhượng cho người khác bằng cách ký hậu.

3. Vai trò của ký hậu vận đơn.

Ký hậu vận đơn mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong thương mại quốc tế.

- Ký hậu vận đơn cho phép chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa từ người gửi sang người nhận hoặc từ người nhận cho một bên thứ 3 bất kỳ. Nhờ ký hậu, người sở hữu hợp pháp của vận đơn có thể nhận hàng hoặc bán lại hàng hóa một cách hợp pháp mà không cần sửa đổi hợp đồng vận chuyển gốc.

- Một trong những lợi ích lớn nhất của ký hậu vận đơn là tạo ra sự linh hoạt trong mua bán hàng hóa quốc tế. Người sở hữu vận đơn có thể chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa nhiều lần bằng cách ký hậu trên mặt sau của vận đơn. Hàng hóa được mua bán nhiều lần trên đường vận chuyển mà không cần thay đổi về chứng từ vận chuyển.

- Đảm bảo an toàn cho các khoản vay và các khoản tín dụng của ngân hàng: Ngân hàng sẽ giữ vận đơn đã ký hậu làm tài sản thế chấp, đảm bảo rằng họ có quyền sở hữu hàng hóa nếu người vay không thể thanh toán.

- Ký hậu vận đơn đảm bảo rằng người bán sẽ nhận được thanh toán đầy đủ trước khi hàng hóa được giao, trong khi người mua có thể yên tâm nhận hàng sau khi đã thanh toán, giúp giảm thiểu rủi ro gian lận, bảo vệ quyền lợi của cả người mua và người bán, đồng thời tăng tính minh bạch trong giao dịch thương mại quốc tế.

- Thúc đẩy lưu thông, giao thương hàng hóa quốc tế.

>> Tham khảo: Khóa học xuất nhập khẩu thực tế

4. Quy trình ký hậu vận đơn

Nghiệp vụ ký hậu vận đơn sẽ gắn liền với loại vận đơn theo lệnh (To order B/L), theo đó hàng hóa sẽ được giao theo lệnh của người gửi hàng (To order of shipper) hoặc người nhận hàng (To order of consignee), hoặc theo lệnh của ngân hàng phát hành To order of bank).

Điều này có nghĩa là người sở hữu vận đơn có quyền quyết định ai sẽ nhận hàng bằng cách ký hậu lên mặt sau của vận đơn.

Quy trình ký hậu vận đơn:

Bước 1: Xác định loại vận đơn ký hậu

Người sở hữu hiện tại của vận đơn xác định loại ký hậu phù hợp với mục đích chuyển nhượng. Cần xem xét kỹ hợp đồng mua bán và thỏa thuận giữa các bên để chọn loại ký hậu phù hợp nhất.

Bước 2: Ký và đóng dấu vào mặt sau của vận đơn gốc

Sau khi chọn loại ký hậu phù hợp, người sở hữu hiện tại của vận đơn tiến hành ký và đóng dấu lên mặt sau của vận đơn gốc theo đúng loại ký hậu đã chọn.

Lưu ý:

+ Ký tên và đóng dấu chính thức của công ty một cách rõ ràng, không tẩy xóa.

+ Ký đúng vị trí trên vận đơn gốc mới có giá trị pháp lý.

+ Ghi đầy đủ nội dung ký hậu theo loại ký hậu đã chọn ở Bước 1.

Bước 3: Chuyển giao vận đơn đã ký hậu cho người nhận mới.

Sau khi ký hậu, đóng dấu trên vận đơn gốc, người sở hữu hiện tại sẽ gửi vận đơn gốc thông qua bưu điện, chuyển phát nhanh.

Bước 4: Người nhận mới xuất trình vận đơn đã ký hậu cho hãng tàu hoặc đại lý để nhận hàng. Chỉ người sở hữu hợp pháp của vận đơn gốc đã ký hậu mới có quyền nhận hàng.

>> Xem thêm: Vấn đề ký hậu Đơn bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu

5. Phân loại ký hậu vận đơn

Có 4 loại ký hậu vận đơn gồm:

- Ký hậu đích danh

Người ký hậu tiến hành ký, đóng dấu vào mặt sau của Bill gốc và có ghi đích danh tên của người được hưởng lợi. Khi đó người được ghi tên mới có quyền nhận hàng.

Hình thức ký hậu này phù hợp khi muốn chuyển nhượng quyền sở hữu một lần, một cách rõ ràng và không cho phép chuyển nhượng tiếp.

Ví dụ: “Delivery to Công ty X” – Chỉ Công ty X có quyền nhận hàng, không thể chuyển nhượng tiếp.

>> Xem thêm: Phân biệt vận đơn đích danh, vận đơn theo lệnh, vận đơn vô danh

- Ký hậu theo lệnh

Với trường hợp này, người được hưởng lợi có thể chuyển nhượng vận đơn cho người tiếp theo bằng cách ký hậu thêm một lần nữa ở mặt sau vận đơn.

Khi ký hậu sẽ ghi “To order of [Tên người nhận]”, cho phép người nhận có thể tiếp tục ký hậu chuyển nhượng cho người khác.

Hình thức ký hậu này phù hợp khi muốn linh hoạt trong chuyển nhượng quyền sở hữu, đặc biệt trong giao dịch nhiều bên.

- Ký hậu cho chính người ký hậu hoặc để trống

Khi ký hậu, chỉ ký tên và đóng dấu, không ghi tên người nhận, bất kỳ ai cầm vận đơn gốc đều có quyền nhận hàng. Phù hợp khi chuyển nhượng tự do, nhưng sẽ gây ra rủi ro cao nếu mất vận đơn.

Trường hợp này, người ký hậu chính là người hưởng lợi cuối cùng.

- Ký hậu miễn truy đòi

Người ký hậu vẫn phải chịu trách nhiệm liên đới cho việc giao hàng đến người hưởng lợi cuối cùng trong trường hợp, người đó cầm vận đơn ký hậu nhưng không nhận được hàng.

Với loại ký hậu này, khi ký hậu sẽ thêm cụm từ “Without recourse” - miễn trách nhiệm pháp lý cho người ký hậu.

6. Lưu ý quan trọng khi ký hậu vận đơn.

Bạn cần lưu ý những thông tin quan trọng sau để thực hiện chính xác.

+ Ký hậu bằng ngôn ngữ của người hưởng lợi trên vận đơn. Đảm bảo việc ký hậu tuân thủ các quy định pháp luật và thông lệ quốc tế để tránh tranh chấp.

+ Chỉ người sở hữu hợp pháp của vận đơn gốc đã ký hậu mới có quyền nhận hàng.

+ Phải ký hậu vào vận đơn gốc mới có giá trị pháp lý.

+ Khi ký phải thể hiện rõ việc chuyển nhượng quyền sở hữu vận đơn.

+ Đề phòng rủi ro mất mát: Vận đơn ký hậu để trống có thể dẫn đến rủi ro nếu bị mất, vì ai cầm vận đơn cũng có thể nhận hàng. Vì thế cần giữ gìn, bảo quản cẩn thận.

+ Thời điểm ký hậu: Chỉ nên ký hậu sau khi đã nhận được thanh toán hoặc đảm bảo về tài chính để tránh rủi ro cho người bán.

Trên đây Xuất nhập khẩu Lê Ánh đã thông tin chi tiết tới bạn về Ký hậu vận đơn là gì? Cách phân loại, quy trình thực hiện và vai trò của ký hậu vận đơn trong xuất nhập khẩu. Hy vọng bạn sẽ hiểu rõ và vận dụng chính xác vào trong thực tế công việc. Nếu có bất kỳ ý kiến đóng góp nào về nội dung bài viết, bạn hãy để lại bình luận bên dưới để cùng chúng tôi thảo luận nhé.

Xuất nhập khẩu Lê Ánh – Địa chỉ đào tạo xuất nhập khẩu thực tế số 1 Việt Nam. Chúng tôi đã tổ chức thành công các khóa học xuất nhập khẩu tại TPHCM & Hà Nội, khóa học logistics cơ bản - chuyên sâu, khóa học thanh toán quốc tế, khóa học khai báo hải quan điện tử chuyên sâu, Khóa học mua hàng quốc tế, khóa học sales xuất khẩu chuyên sâu, khóa học chứng nhận xuất xứ hàng hóa CO hay khóa học báo cáo quyết toán hải quan... và hỗ trợ việc làm cho hàng nghìn học viên, mang đến cơ hội làm việc trong ngành logistics và xuất nhập khẩu đến với đông đảo học viên trên cả nước.

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu online/ offline: 0904.84.8855

Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM