Quy Tắc 1 Trong Phân Loại Mã HS, [Ví Dụ Thực Tế]
Quy tắc 1 trong phân loại mã HS là gì? Quy tắc 1 - Chú giải chương và Tên định danh là nguyên tắc ưu tiên và bắt buộc áp dụng đầu tiên trong Hệ thống phân loại hàng hóa HS. Cùng Xuất nhập khẩu Lê Ánh phân tích tìm hiểu chi tiết quy tắc này qua bài viết dưới đây.
Nó quy định việc phân loại hàng hóa phải dựa trên Tên của các Phần, Chương, Phân chương, nhóm hàng, phân nhóm và căn cứ vào các Chú giải Pháp lý của các Phần và Chương tương ứng.
- 1. Quy Tắc 1: Chú Giải Chương & Tên Định Danh – Nền Tảng Quan Trọng Nhất Khi Phân Loại Mã HS
- 2. Quy tắc trong phân loại mã HS: Khi nào thì dừng lại ở Quy tắc 1?
- 3. Cách Áp Dụng Quy Tắc 1 Trong Tra Mã HS Đúng Chuẩn Nghiệp Vụ
- 4. Ví dụ về tra mã HS theo Quy tắc 1: Chú giải Chương và Tên định danh
- 5. Vì Sao Người Làm Xuất Nhập Khẩu Cần Hiểu Vững Quy Tắc 1
1. Quy Tắc 1: Chú Giải Chương & Tên Định Danh – Nền Tảng Quan Trọng Nhất Khi Phân Loại Mã HS
Trong hệ thống HS, rất nhiều người mới thường dựa vào tên chương hoặc tên phần để phân loại, nhưng theo Quy tắc 1 (GRI 1), điều này hoàn toàn không có giá trị pháp lý.

- Tên phần, tên chương, tên phân chương KHÔNG dùng để phân loại (không có giá trị pháp lý)
Tên gọi của các phần và chương chỉ mang tính định hướng tổng quát, giúp người dùng hình dung hàng hóa nằm trong khu vực nào của biểu thuế.
• Ví dụ:
Phần I: Động vật sống; sản phẩm động vật
Chương 03: Cá, giáp xác…
Tuy nhiên, các tên này không mô tả đầy đủ toàn bộ hàng hóa trong chương đó. Vì vậy, nếu chỉ dựa vào tên chương, rất dễ phân loại sai.
- Nguyên tắc bắt buộc:
“Việc phân loại chỉ được xác định dựa trên mô tả pháp lý trong các nhóm (heading) và phân nhóm (subheading), kết hợp với các chú giải chương/nhóm.”
- Chú giải chương & chú giải nhóm: yếu tố pháp lý quyết định khi phân loại
Mỗi chương đều có phần Chú giải (Notes) — đây là phần có giá trị pháp lý cao nhất trong phân loại HS theo Quy tắc 1.
+ Chú giải có chức năng:
- Xác định phạm vi hàng hóa được phép nằm trong chương.
- Loại trừ các hàng hóa tương tự nhưng phải phân vào chương khác.
- Làm rõ định nghĩa pháp lý: ví dụ “tươi”, “ướp lạnh”, “đã chế biến”, “hàng may mặc”, “hàng chưa hoàn chỉnh”…
- Hướng dẫn phân nhóm ưu tiên khi có nhiều nhóm có vẻ “giống nhau”.
- Vì vậy:
Trước khi phân loại bất kỳ mặt hàng nào, bắt buộc phải kiểm tra Chú giải chương và Chú giải nhóm để biết mặt hàng đó có được phép nằm trong chương đó hay không.
- Chú giải là “kim chỉ nam” cho toàn bộ 6 Quy tắc GRI
Dù bạn dùng Quy tắc 1, Quy tắc 2 (hàng chưa hoàn chỉnh), Quy tắc 3 (hàng giống nhau), hay Quy tắc 6 (chọn phân nhóm), bạn đều phải bắt đầu từ chú giải chương.
Nếu hàng hóa bị chú giải loại trừ, bạn không thể dùng GRI 2–6 để “xoay” về chương đó.
Nếu chú giải quy định rõ, bạn phải ưu tiên áp đúng nội dung của nó.
Đây là lý do nhiều doanh nghiệp bị bác mã HS hoặc ấn định thuế là vì không đọc chú giải.
>> Xem thêm: HS code là gì? Cách tra mã HS code chính xác nhất
2. Quy tắc trong phân loại mã HS: Khi nào thì dừng lại ở Quy tắc 1?
• Quy tắc 1 được gọi là nguyên tắc tuyệt đối vì nó là cửa ngõ duy nhất để bắt đầu quá trình phân loại. Nguyên tắc áp dụng là:
• Chỉ chuyển sang Quy tắc 2a, 2b, 3, 4, 5, 6 khi và chỉ khi Quy tắc 1 không thể xác định được mã số nhóm hàng (4 chữ số) một cách duy nhất và hoàn chỉnh.
• Nếu sau khi áp dụng GRI 1 (căn cứ Tên gọi và Chú giải Pháp lý), bạn đã xác định được một nhóm hàng (4 chữ số) phù hợp rõ ràng và duy nhất cho sản phẩm, thì quá trình phân loại kết thúc ngay tại GRI 1 và không cần xem xét các quy tắc tiếp theo (trừ khi chuyển sang GRI 6 để phân loại cấp độ 8/10 chữ số).
∗ Lưu ý : Quy tắc 1 không phải là mọi thứ để có mã HS hoàn chỉnh, nhưng nó là khởi đầu của mọi thứ để có được cấp độ nhóm hàng (4 chữ số) chính xác nhất, làm nền tảng cho các quy tắc sau.
3. Cách Áp Dụng Quy Tắc 1 Trong Tra Mã HS Đúng Chuẩn Nghiệp Vụ
√ Bước 1: Xác định bản chất hàng hóa
Dựa trên tính chất vật lý, thành phần, tình trạng (fresh/chilled/frozen…).
√ Bước 2: Xác định Chương phù hợp
Chọn chương dựa trên mô tả pháp lý, không dựa vào mục đích dùng.
√ Bước 3: Xác định Nhóm (Heading)
Đối chiếu mô tả nhóm. Trong nhiều chương có nhiều nhóm tương tự nhau, nên phải đọc kỹ từng mô tả để tránh phân vào nhóm sai. Đây là bước phân loại quan trọng để định hướng đúng phân nhóm.
√ Bước 4: Xác định phân nhóm (Subheading) 6 số
Dựa vào phân tách theo loài, trạng thái, cấu tạo…
Lưu ý: Không xét yếu tố tận dụng thuế hoặc ưu đãi FTA khi phân loại.
Bước 5: Kiểm tra chú giải Chương/Nhóm
Chú giải là phần có giá trị pháp lý cao nhất. Nhiều trường hợp hàng có vẻ phù hợp với mô tả nhóm nhưng bị chú giải “loại trừ”, hoặc chú giải quy định thêm điều kiện bắt buộc. Đây là bước kiểm tra lại để đảm bảo phân loại chính xác.
>> Xem thêm: Khóa học tra cứu mã HS và tính thuế xuất nhập khẩu
4. Ví dụ về tra mã HS theo Quy tắc 1: Chú giải Chương và Tên định danh

Ví dụ 1: Tra mã HS của Café arabica nguyên hạt, chưa khử cafein
Theo Quy tắc phân loại GRI 1 Chú giải Chương và tên định danh
- Xác định Chương
Hàng là cà phê thô, sản phẩm từ thực vật → thuộc: Chương 09 – Cà phê, chè, gia vị.
- Xác định Nhóm (Heading)
Trong Chương 09, cà phê thuộc nhóm: 0901 – Cà phê, rang hoặc chưa rang; vỏ, da và phần thay thế cà phê.
- Xác định Phân nhóm theo trạng thái & chủng loại
HS chia cà phê chưa rang thành các mã sau:
0901.11 – Cà phê Arabica chưa rang, chưa khử caffeine (non-decaffeinated, Arabica)
0901.12 – Cà phê Arabica chưa rang, đã khử caffeine
0901.21 – Cà phê Robusta chưa rang, chưa khử caffeine
0901.22 – Cà phê Robusta chưa rang, đã khử caffeine
0901.90 – Cà phê rang hoặc các dạng khác
Do đó Cà phê arabica nguyên hạt, chưa khử cafein - Khớp hoàn toàn mô tả pháp lý của phân nhóm 0901.11
- Ví dụ 2: Tra mã HS cho Xe ô tô chở người chạy xăng, dung tích xylanh 1400cc
Theo Quy Tắc Phân Loại GRI 1
- Xác định Chương theo mô tả pháp lý
Xe ô tô dùng để chở người thuộc:
+ Chương 87 – Xe cộ và phụ tùng
Trong đó:
+ Nhóm 8703 – Xe ô tô dùng để chở người
Xe chở người dưới 10 chỗ, chạy xăng → đúng phạm vi nhóm 8703.
- Xác định Phân nhóm lớn theo loại động cơ
Trong 8703 có phân biệt:
8703.2 – Xe chạy động cơ đốt trong kiểu piston đánh lửa bằng tia lửa (xăng)
8703.3 – Xe chạy diesel
8703.4 – Xe hỗn hợp hybrid
8703.5 / 8703.6 – Xe điện…
Xe bạn trên chạy xăng, nên thuộc: 8703.2 – xe chạy xăng
- Xác định phân nhóm theo dung tích xylanh
Trong phân nhóm 8703.2, biểu thuế chia tiếp theo dung tích:
8703.21 ─ Dung tích không quá 1.000cc
8703.22 ─ Dung tích trên 1.000cc đến 1.500cc
8703.23 ─ Trên 1.500cc đến 3.000cc
8703.24 ─ Trên 3.000cc
→ Xe trên 1.400cc, thuộc khoảng trên 1.000 → đến 1.500cc. nên Mã HS là 8703.22
Do đó, theo GRI 1, phân loại vào 8703.22.
→ Mô tả pháp lý của mã 8703.22 hoàn toàn trùng khớp với mô tả của hàng hóa:
“Xe ô tô chở người chạy xăng, dung tích xy lanh trên 1.000cc đến 1.500cc.”
→ Vì vậy, không cần xét thêm quy tắc GRI 2–6, chỉ cần GRI 1 là đủ.
>> Xem thêm: 6 Mẹo Tra Cứu Mã HS Code Online Nhanh Gọn
5. Vì Sao Người Làm Xuất Nhập Khẩu Cần Hiểu Vững Quy Tắc 1
Quy tắc 1 trong tra mã HS là nền tảng cốt lõi trong hệ thống sáu Quy tắc Tổng quát (General Rules for Interpretation – GRI) dùng để phân loại hàng hóa theo mã HS.
- Hiểu và áp dụng đúng Quy tắc 1 không chỉ giúp bạn phân loại chính xác hàng hóa mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong hoạt động xuất nhập khẩu:
- Tránh sai mã – tránh phạt thuế: Sai mã HS có thể dẫn đến truy thu, phạt chậm nộp, thậm chí bị xử lý hành chính.
- Tối ưu thuế suất và C/O đúng quy định: Mã HS đúng giúp doanh nghiệp áp dụng ưu đãi thuế quan theo các FTA như EVFTA, CPTPP…
- Giảm rủi ro khi thông quan: Hạn chế bị giữ hàng, kiểm tra chuyên ngành hay kéo dài thời gian thông quan.
- Là nền tảng để hiểu sâu GRI 2–6: Khi nắm chắc Quy tắc 1, bạn sẽ dễ dàng áp dụng các quy tắc tiếp theo trong những trường hợp hàng hóa phức tạp hơn.
Để giúp học viên nắm vững kỹ năng này, Xuất Nhập Khẩu Lê Ánh triển khai khóa học Tra Cứu Mã HS Chuyên Sâu, được xây dựng bởi chuyên gia có hơn 10 năm kinh nghiệm thực tế trong phân loại hàng hóa và làm hồ sơ ℅ sẽ giúp bạn nhanh chóng thành thạo tra mã HS chính xác.
Xuất nhập khẩu Lê Ánh không chỉ là đơn vị đào tạo khóa học xuất nhập khẩu thực tế cho người mới bắt đầu, trung tâm tập trung đào tạo chuyên sâu giúp học viên nâng cao chuyên môn ở từng vị trí công việc cụ thể thông qua các khóa học chuyên sâu như:
+ Khóa Học Báo cáo Quyết toán Hải quan
+ Khóa học Chứng nhận Xuất xứ Hàng hóa (Khóa học C/O)
+ Khóa học Mua hàng Thực chiến
+ Khóa Học Sale Xuất khẩu- Nghệ thuật Bán hàng Quốc tế
+ Khóa học Chứng từ Xuất nhập khẩu & Logistics
+ Khóa học Khởi nghiệp Kinh doanh Xuất nhập khẩu
+ Khóa Học Ôn thi Chứng chỉ CDCS
+ Khóa học Xuất nhập khẩu Thực tế dành cho Doanh nghiệp (Inhouse)
Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu ở TPHCM, Hà Nội và học online: 0904.84.8855
Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự tại Hà Nội, TPHCM và học online chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.
Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM