Shipper Là Gì Trong Logistics và Xuất Nhập Khẩu

Tại Việt Nam, khi nhắc đến "Shipper", 99% mọi người sẽ hình dung ngay đến hình ảnh những người lái xe máy chở hàng hóa, đồ ăn len lỏi khắp các ngõ ngách thành phố. Tuy nhiên, trong ngành Logistics và Xuất Nhập Khẩu (XNK) – "mạch máu" của nền kinh tế toàn cầu – thuật ngữ Shipper mang một ý nghĩa hoàn toàn khác biệt, to lớn và phức tạp hơn rất nhiều.

Bài viết này sẽ giúp bạn định nghĩa chính xác Shipper là gì, phân biệt các loại hình Shipper và hiểu rõ vai trò của họ trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

>>>> Xem thêm: Shipping Agent Là Gì? Shipping Agent Cung Cấp Dịch Vụ Gì?

1. Shipper Là Gì Trong Ngành Logistics và Xuất Nhập Khẩu?

Trong ngữ cảnh thương mại quốc tế, Shipper (thường được dịch là Người gửi hàng) là cá nhân hoặc tổ chức chịu trách nhiệm đưa hàng hóa vào quá trình vận chuyển để gửi đến người nhận (Consignee).

Cụ thể hơn, Shipper là người:

• Ký hợp đồng vận chuyển với đơn vị vận tải (Hãng tàu, Hãng hàng không, Forwarder).
• Đứng tên ở ô "Shipper" hoặc "Exporter" trên Vận đơn (Bill of Lading - B/L).
• Thường là người bán hàng (Seller) trong hợp đồng thương mại quốc tế (Sales Contract).

Sự khác biệt cốt lõi:

• Shipper (Đời sống): Là người thực hiện hành động chở hàng (nghề nghiệp lái xe).
• Shipper (Logistics): Là chủ thể gửi hàng (chủ hàng, người xuất khẩu), họ không trực tiếp lái xe hay lái tàu.

2. Phân Loại Shipper: Không Phải Ai Cũng Là Chủ Hàng

Trong thực tế làm hàng, khái niệm Shipper là gì còn được chia nhỏ thành nhiều dạng khác nhau tùy thuộc vào mục đích thương mại. Điều này giúp các doanh nghiệp linh hoạt trong việc bảo mật thông tin hoặc ủy thác xuất khẩu.

a. Real Shipper (Shipper Thực Tế)

Đây là trường hợp phổ biến nhất. Real Shipper chính là người bán (Seller) và cũng là người xuất khẩu đứng tên trên các chứng từ.

Đặc điểm: Trên Vận đơn (Bill of Lading) và Hợp đồng mua bán đều thể hiện tên của công ty này.
Trách nhiệm: Chịu mọi trách nhiệm pháp lý về lô hàng, từ chất lượng sản phẩm đến thủ tục hải quan.

b. Dummy Shipper (Shipper Ảo/Danh Nghĩa)

Đây là một khái niệm thú vị trong ngành Forwarding. Dummy Shipper là người đứng tên trên vận đơn nhưng không phải là người bán hàng thực tế.

Khi nào dùng Dummy Shipper? Thường gặp trong các mô hình thương mại "3 bên" (Triangular Trade). Ví dụ: Một công ty thương mại tại Việt Nam mua hàng từ Trung Quốc rồi bán lại cho Mỹ. Để khách hàng Mỹ không biết nguồn gốc hàng từ Trung Quốc (tránh việc khách Mỹ liên hệ trực tiếp nhà máy TQ), công ty Việt Nam sẽ nhờ Forwarder làm "Dummy Shipper" hoặc đứng tên mình làm Shipper trên vận đơn đổi (Switch Bill).

Lợi ích: Bảo mật thông tin nhà cung cấp gốc, giữ bí mật kinh doanh.

3. Phân Biệt Shipper và Consignor: Giống Hay Khác Nhau?

Rất nhiều tài liệu và nhân sự mới vào nghề thường đánh đồng Shipper và Consignor. Tuy nhiên, luật hàng hải và tập quán quốc tế có sự phân định rạch ròi:

Ví dụ thực tế:

Công ty A (Việt Nam) bán hàng cho Mỹ theo điều kiện EXW (Giao tại xưởng).

Công ty Mỹ thuê hãng tàu vận chuyển -> Công ty Mỹ là Shipper (người ký hợp đồng vận tải).

Công ty A chỉ việc giao hàng cho xe tải của công ty Mỹ tại kho -> Công ty A là Consignor.

4. Trách Nhiệm Và Quyền Hạn Của Shipper

Để hiểu rõ Shipper là gì, chúng ta cần nhìn vào những gì họ phải làm. Tùy thuộc vào điều kiện Incoterms (Quy tắc thương mại quốc tế) đã ký kết, trách nhiệm của Shipper sẽ thay đổi, nhưng nhìn chung bao gồm:

a. Chuẩn bị hàng hóa và đóng gói

Shipper phải đảm bảo hàng hóa được sản xuất đúng chất lượng, đóng gói kỹ càng (đóng kiện gỗ, pallet, thùng carton...) và dán nhãn mác (Shipping Mark) đầy đủ để tránh hư hỏng hoặc thất lạc trong quá trình vận chuyển đường dài.

b. Hoàn thiện bộ chứng từ xuất khẩu

Đây là nhiệm vụ quan trọng nhất. Shipper phải cung cấp chính xác:

Commercial Invoice: Hóa đơn thương mại.

Packing List: Phiếu đóng gói chi tiết.

C/O (Certificate of Origin): Chứng nhận xuất xứ (nếu có).

Giấy phép xuất khẩu: Đối với các mặt hàng đặc thù (khoáng sản, gỗ, y tế...).

c. Thủ tục hải quan và vận chuyển

Khai báo hải quan: Shipper chịu trách nhiệm khai báo hàng hóa với cơ quan hải quan đầu xuất để hàng được thông quan.

Vận chuyển nội địa: Thuê xe container/xe tải kéo hàng ra cảng/sân bay (trừ trường hợp bán EXW).

d. Thanh toán chi phí

Shipper sẽ phải thanh toán các loại phí như: Phí làm thủ tục hải quan (Customs clearance fee), Phí nâng hạ container (THC), Phí phát hành vận đơn (Bill fee) và Cước vận chuyển quốc tế (Ocean Freight) nếu bán theo điều kiện nhóm C, D (như CIF, DDP).

5. Mối Quan Hệ Giữa Shipper, Carrier và Consignee

Trong "tam giác vàng" của Logistics, Shipper đóng vai trò khởi đầu:

Shipper (Người gửi): Có hàng, cần gửi đi.

Carrier (Người chuyên chở): Là hãng tàu (như Maersk, ONE, Cosco...) hoặc hãng hàng không. Họ cung cấp phương tiện vận tải. Shipper sẽ trả tiền cước cho Carrier để đổi lấy Vận đơn (Bill of Lading).

Consignee (Người nhận): Là người mua hàng ở đích đến. Họ cầm Vận đơn do Shipper chuyển tới để đến gặp Carrier lấy hàng.

6. Những Lưu Ý "Sống Còn" Cho Shipper Mới Vào Nghề

Nếu bạn đang đóng vai trò là một Shipper trong doanh nghiệp xuất khẩu, hãy lưu ý những điểm sau để tránh rủi ro:
Kiểm tra kỹ thông tin trên Bill of Lading: Tên Shipper, Consignee, số lượng hàng, trọng lượng phải khớp 100% với Invoice và Packing List. Sai một chữ cũng có thể khiến Consignee không lấy được hàng.

Mua bảo hiểm hàng hóa: Dù Incoterms không bắt buộc (như FOB), Shipper vẫn nên cân nhắc hoặc tư vấn cho người mua mua bảo hiểm để tránh rủi ro tàu chìm, cháy nổ.

Hiểu rõ về Incoterms: Đừng nhầm lẫn nghĩa vụ của mình. Ví dụ: Bán FOB thì bạn chỉ chịu trách nhiệm đưa hàng lên tàu, còn cước biển là do người mua trả. Đừng "tốt bụng" trả thay để rồi khó đòi lại.

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi "Shipper là gì". Trong Logistics, Shipper không đơn thuần là người giao hàng, mà là mắt xích khởi đầu của cả một hành trình thương mại xuyên biên giới. Họ là người nắm giữ hàng hóa, chứng từ và quyết định sự khởi đầu suôn sẻ của một lô hàng xuất khẩu.

Hiểu đúng vị thế của Shipper giúp bạn tự tin hơn khi đàm phán hợp đồng, xử lý chứng từ và làm việc với các đối tác vận tải quốc tế.

Xuất nhập khẩu Lê Ánh không chỉ là đơn vị đào tạo khóa học xuất nhập khẩu thực tế cho người mới bắt đầu, trung tâm tập trung đào tạo chuyên sâu giúp học viên nâng cao chuyên môn ở từng vị trí công việc cụ thể thông qua các khóa học chuyên sâu như: 

+ Khóa học Khai báo Hải quan

+ Khóa Học Báo cáo Quyết toán Hải quan

+ Khóa học Chứng nhận Xuất xứ Hàng hóa (Khóa học C/O)

+ Khóa học Thanh toán Quốc tế

+ Khóa học Mua hàng Thực chiến

+ Khóa Học Sale Xuất khẩu- Nghệ thuật Bán hàng Quốc tế

+ Khóa học Chứng từ Xuất nhập khẩu & Logistics

+ Khóa học Khởi nghiệp Kinh doanh Xuất nhập khẩu

+ Khóa học Tra mã HS

+ Khóa học Sale Logistics

+ Khóa Học Ôn thi Chứng chỉ CDCS

+ Khóa học Xuất nhập khẩu Thực tế dành cho Doanh nghiệp (Inhouse)

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu ở TPHCM, Hà Nội và học online: 0904.84.8855

Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự tại Hà Nội, TPHCM và học online chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM