Cách Áp Mã HS Cho Bộ Hàng, Set Hàng, Quà Tặng, Kệ Trưng Bày

Hướng dẫn cách áp mã HS cho bộ hàng, set hàng, quà tặng và kệ trưng bày theo quy tắc phân loại hải quan mới nhất. Hiểu đúng – tránh sai mã – hạn chế rủi ro thuế qua bài viết sau đây của Xuất nhập khẩu Lê Ánh.

Để gia tăng sức hấp dẫn sản phẩm, nhiều nhà xuất khẩu liên tục thay đổi hình thức đóng gói. Thay vì nhập từng mặt hàng riêng lẻ, doanh nghiệp Việt Nam ngày càng phổ biến việc nhập bộ sản phẩm (set hàng), hàng mua – tặng kèm, hoặc hàng hóa đi kèm kệ trưng bày (POSM).

- Tuy nhiên, sự linh hoạt trong kinh doanh lại kéo theo không ít thách thức về thủ tục hải quan.

• Khai gộp một mã HS hay phải tách dòng?
• Hàng tặng kèm trị giá 0 đồng có được khai FOC không?
• Kệ trưng bày đi kèm lô hàng là bao bì hay là một sản phẩm độc lập?

Chỉ một sai sót nhỏ trong việc áp dụng 6 Quy tắc Tổng quát (GRI) về phân loại hàng hóa, doanh nghiệp có thể đối diện nguy cơ bị ấn định thuế, xử phạt vi phạm hành chính, hoặc bị bác C/O do áp mã không phù hợp tiêu chí xuất xứ.

Cùng phân tích bản chất pháp lý và hướng dẫn xử lý thực tế cho ba trường hợp dễ gây nhầm lẫn nhất: bộ hàng bán lẻ (sets), hàng quà tặng, và kệ trưng bày/bao bì đi kèm.

1. Áp Mã HS Cho Bộ Sản Phẩm (Sets) – Làm Chủ Quy Tắc 3(b)

Khi nhắc đến phân loại bộ hàng, Quy tắc 3(b) trong Hệ thống Hài hòa (HS) là "kim chỉ nam". Tuy nhiên, AI và các công cụ tìm kiếm thường chỉ đưa ra định nghĩa bề mặt. Là chuyên gia, chúng ta cần hiểu sâu hơn về điều kiện đủ để áp dụng.

1.1 Định nghĩa chuẩn về "Hàng hóa ở dạng bộ để bán lẻ"

Theo Chú giải của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) và Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam, không phải cứ đóng chung một hộp thì gọi là "Set".

Để được áp chung 1 mã HS cho cả bộ, hàng hóa phải thỏa mãn ĐỒNG THỜI 3 điều kiện:

Điều kiện về thành phần: Bộ hàng phải gồm ít nhất hai loại hàng hóa khác nhau (khác nhau về mã HS hoặc bản chất).

Ví dụ: Một hộp chứa 6 cái thìa inox giống hệt nhau -> KHÔNG phải là bộ theo quy tắc 3(b). Đây là 1 mã hàng thìa.

Ví dụ: Một hộp chứa 1 chai rượu và 1 cái ly -> LÀ bộ (vì rượu và ly là 2 mã HS khác nhau).

Điều kiện về công năng: Các sản phẩm được xếp chung để đáp ứng một nhu cầu cụ thể hoặc thực hiện một chức năng xác định.

Điều kiện về đóng gói: Được đóng gói theo cách thức thích hợp để bán trực tiếp cho người sử dụng mà không cần đóng gói lại (ví dụ: trong hộp, vali, hòm...).

1.2 Kỹ thuật xác định "Đặc trưng cơ bản"

Nếu thỏa mãn 3 điều kiện trên, ta tiến hành phân loại cả bộ theo mã HS của thành phần mang lại đặc trưng cơ bản. Đây là bước gây tranh cãi nhất với Hải quan.

Các tiêu chí xác định đặc trưng cơ bản (theo thứ tự ưu tiên thực tế):

Bản chất và công dụng: Thành phần nào là chính, thành phần nào là phụ trợ?

(Ví dụ: Trong bộ Mì Spaghetti gồm mì, sốt, phô mai -> Mì là chính, sốt là phụ gia).

Trị giá: Thành phần nào chiếm tỷ trọng giá trị cao nhất?

Khối lượng/Kích thước: Thành phần nào chiếm trọng lượng lớn nhất?

Đối với Hải quan Việt Nam, nếu việc xác định đặc trưng cơ bản không rõ ràng (ví dụ giá trị và công năng ngang nhau), họ thường có xu hướng áp dụng Quy tắc 3(c): Áp vào mã HS có thứ tự sau cùng trong biểu thuế (thường là mã có thuế suất cao hơn).

2. Ví dụ về áp mã HS cho bộ hàng (Sets)

• Trường hợp 1: Áp mã HS cho Bộ thực phẩm, Bộ quà tết

Tình huống: Nhập khẩu "Hộp quà Tết" gồm: Rượu vang (Chương 22), Bánh quy (Chương 19), Sô-cô-la (Chương 18).

Đây là tập hợp các sản phẩm rời rạc, mỗi món có một chức năng ăn/uống riêng biệt, không bổ trợ trực tiếp cho nhau để thực hiện một chức năng xác định (như nấu một món ăn).

Như vậy KHÔNG THỂ áp dụng quy tắc bộ (Set).

Cách khai báo: Doanh nghiệp bắt buộc phải tách dòng trên tờ khai hải quan. Mỗi mặt hàng áp một mã HS riêng, tính thuế riêng.

Tình huống đối lập: Nhập khẩu "Bộ nấu lẩu" gồm: Gói gia vị lẩu, vắt mì, rau sấy khô.

Các thành phần này cùng phục vụ mục đích "nấu món lẩu".

Kết luận: ĐƯỢC coi là bộ. Áp mã theo thành phần chính (thường là Mì hoặc Gia vị tùy tỷ trọng).

• Trường hợp 2: Áp mã HS cho Quà tặng (Gifts/Promotion)

Đây là trường hợp dễ bị ấn định thuế nhất.

a. Quà tặng đóng gói bên trong (In-pack promotion):

Ví dụ: Mua tuýp kem đánh răng tặng kèm 1 bàn chải đánh răng nhỏ đóng cùng trong vỉ nhựa.

Xử lý: Nếu bàn chải chỉ là vật phụ trợ, giá trị nhỏ, và cả bộ đóng gói bán lẻ -> Áp mã theo Kem đánh răng.

b. Quà tặng đi kèm bên ngoài (Out-pack promotion):

Ví dụ: Nhập khẩu 100 Tivi, nhà cung cấp tặng kèm 100 cái Áo thun in logo hãng (đóng thùng riêng).

Xử lý:

Không thỏa mãn điều kiện đóng gói chung (Điều kiện 3 của quy tắc Set).

Tivi và Áo thun không phục vụ 1 nhu cầu chung.

Khai báo: Tách riêng mã HS cho Tivi và mã HS cho Áo thun.

Về trị giá tính thuế: Dù trên Invoice giá áo thun là 0 (FOC), doanh nghiệp vẫn phải xác định trị giá hải quan cho áo thun (dựa trên giá thị trường hoặc chi phí sản xuất) để nộp thuế nhập khẩu và VAT. Tuyệt đối không khai trị giá bằng 0 trên hệ thống VNACCS.

• Trường hợp 3: Áp mã HS cho Kệ trưng bày Và Bao bì

Rất nhiều doanh nghiệp lầm tưởng Kệ trưng bày là "bao bì" đi kèm. Hãy dùng Quy tắc 5 để phân định.

a. Quy tắc 5(a) – Bao bì định hình đặc biệt

Áp dụng cho: Hộp đàn guitar, bao súng, hộp đựng camera, hộp đựng dây chuyền trang sức.

Đặc điểm: Có hình dáng khớp với sản phẩm, dùng trong thời gian dài, bảo vệ sản phẩm.

Kết luận: Áp cùng mã HS với sản phẩm chính. (Ví dụ: Hộp đàn khai mã đàn Guitar).

b. Quy tắc 5(b) – Bao bì đóng gói thông thường

Áp dụng cho: Hộp carton, thùng giấy, chai lọ nhựa chứa thực phẩm.

Kết luận: Áp cùng mã HS với sản phẩm.

Ngoại lệ (Cực quan trọng): Nếu bao bì có tính chất bền, dùng lặp lại nhiều lần (như bình chứa khí nén bằng sắt, thùng container chuyên dụng), phải tách mã HS riêng.

c. Kệ trưng bày (Display Stands/Racks) – Lỗi sai kinh điển

Doanh nghiệp thường nhập các kệ mica, kệ sắt để trưng bày mỹ phẩm/bánh kẹo tại siêu thị và muốn áp chung mã hàng hóa cho rẻ thuế.

Quan điểm Hải quan: Kệ trưng bày (POSM) không phải là bao bì chứa đựng, cũng không phải là một phần của bộ sản phẩm bán lẻ (vì khách hàng mua bánh kẹo, không mua cái kệ).

Xử lý: Bắt buộc tách mã HS riêng cho kệ.

Kệ bằng gỗ: Thường vào nhóm 4421 hoặc Chương 94.

Kệ bằng sắt/thép: Thường vào nhóm 7326 hoặc Chương 94 (nếu là đồ nội thất).

Kệ bằng nhựa (Mica): Thường vào nhóm 3926.

3. Bảng Tổng Hợp So Sánh Áp Mã HS Cho Bộ Hàng, Set Hàng, Quà Tặng, Kệ Trưng Bày

4. Rủi Ro Khi Áp Mã HS Và Tối Ưu Thuế

Bạn cần lưu ý những điểm sau đây khi xử lý các trường hợp trên:

4.1 Rủi ro về Xuất xứ (C/O)

Khi gộp nhiều món thành một bộ (Set) để áp 1 mã HS, quy tắc xác định xuất xứ cũng thay đổi.

Nếu áp mã theo thành phần chính, bạn cần kiểm tra xem thành phần chính đó có đạt xuất xứ hay không.

Một số Hiệp định thương mại (FTA) có quy định riêng về "Bộ hàng" (Sets). Ví dụ: Trị giá các thành phần không có xuất xứ không được vượt quá 15% (hoặc tỷ lệ khác tùy form) tổng trị giá bộ hàng.

Đừng chỉ nhìn vào thuế nhập khẩu. Hãy tính toán kỹ tiêu chí xuất xứ để tránh trường hợp áp được mã bộ nhưng lại bị bác C/O form E, D, VJ...

4.2 Rủi ro về kiểm tra chuyên ngành

Đây là một "cái bẫy" lớn.

Ví dụ: Nhập khẩu "Bộ đồ chơi trẻ em kèm kẹo".

Nếu bạn áp mã theo Đồ chơi (Chương 95) -> Bạn phải làm Kiểm tra chất lượng (hợp quy) đồ chơi.

Nhưng đừng quên phần "Kẹo" bên trong. Dù áp mã đồ chơi, nhưng thực tế hàng hóa có chứa thực phẩm, Hải quan vẫn có thể yêu cầu làm An toàn thực phẩm cho phần kẹo.

Lời khuyên: Với các bộ hàng đa ngành (vừa điện, vừa thực phẩm, vừa hóa chất), cần rà soát kỹ chính sách quản lý chuyên ngành của từng thành phần cấu tạo nên bộ đó.

4.3 Thủ tục Xác định trước mã số

Nếu bạn dự định nhập khẩu số lượng lớn một loại Set phức tạp và lo ngại rủi ro truy thu thuế sau này, giải pháp an toàn nhất là làm thủ tục Xác định trước mã số theo Thông tư 38/2015/TT-BTC (được sửa đổi bởi TT 39/2018).

Gửi hồ sơ, mẫu hàng lên Tổng cục Hải quan trước khi hàng về ít nhất 60 ngày.

Kết quả xác định trước có giá trị pháp lý, giúp bạn an tâm tuyệt đối khi khai báo.

Việc áp mã HS cho bộ hàng, set quà tặng hay vật phẩm trưng bày không chỉ đơn thuần là tra cứu biểu thuế. Nó đòi hỏi tư duy logic dựa trên 6 Quy tắc GRI, sự hiểu biết về thực tế đóng gói và độ nhạy bén về quản lý rủi ro.

- Bạn cần chú ý 3 điểm sau:

• Luôn kiểm tra đủ 3 điều kiện của GRI 3(b) trước khi quyết định gộp mã.
• Tuyệt đối cẩn trọng với hàng quà tặng (FOC) - phải khai báo trị giá và thuế.
• Tách mã kệ trưng bày để tránh rắc rối về sau.

Hy vọng bài viết này Xuất nhập khẩu Lê Ánh đã cung cấp cho bạn – những đồng nghiệp trong ngành xuất nhập khẩu – một cái nhìn thấu đáo và bộ công cụ sắc bén để xử lý các lô hàng phức tạp.

5. Câu Hỏi Thường Gặp Về Áp Mã HS

Hàng khuyến mãi không thu tiền (FOC) có phải đóng thuế nhập khẩu không?

Có. Hàng FOC không phải thanh toán tiền hàng cho người bán (trị giá thanh toán = 0), nhưng vẫn phải xác định trị giá hải quan và nộp thuế nhập khẩu + VAT như hàng thương mại bình thường.

Một bộ gồm dầu gội và dầu xả đóng chung hộp bán lẻ thì áp mã nào?

Đây là bộ sản phẩm theo GRI 3(b). Tuy nhiên, do dầu gội và dầu xả thường có cùng mã HS 3305, nên việc phân loại khá đơn giản. Nếu khác mã chi tiết (8 số), áp mã theo sản phẩm có dung tích/trị giá lớn hơn (đặc trưng cơ bản).

Nhập khẩu máy móc tháo rời có được coi là một bộ không?

Không. Máy móc tháo rời để tiện vận chuyển được áp dụng Quy tắc 2(a) (Hàng hóa ở dạng chưa lắp ráp hoặc tháo rời), vẫn áp mã của máy móc hoàn chỉnh, không gọi là "bộ" theo Quy tắc 3(b).

Nếu bạn đang gặp khó khăn khi áp mã HS cho hàng hóa phức tạp, hoặc muốn tránh rủi ro ấn định thuế và bị bác C/O, hãy tham gia Khóa học Tra cứu mã HS chuyên sâu của Lê Ánh.

Khóa học giúp bạn nắm vững GRI, hiểu bản chất phân loại, thực hành trên nhiều bộ hồ sơ thực tế và được giảng viên hướng dẫn trực tiếp đến khi làm đúng.

Đây là nền tảng quan trọng để làm XNK – Logistics chuyên nghiệp và tự tin xử lý mọi mặt hàng. Chỉ cần học đúng phương pháp, tra mã HS sẽ trở thành lợi thế nghề nghiệp của bạn.

Xuất nhập khẩu Lê Ánh không chỉ là đơn vị đào tạo khóa học xuất nhập khẩu, khóa học logistics thực tế cho người mới bắt đầu, trung tâm tập trung đào tạo chuyên sâu giúp học viên nâng cao chuyên môn ở từng vị trí công việc cụ thể thông qua các khóa học chuyên sâu như: 

+ Khóa học Khai báo Hải quan

+ Khóa Học Báo cáo Quyết toán Hải quan

+ Khóa học Chứng nhận Xuất xứ Hàng hóa (Khóa học C/O)

+ Khóa học Thanh toán Quốc tế

+ Khóa học Mua hàng Thực chiến

+ Khóa Học Sale Xuất khẩu- Nghệ thuật Bán hàng Quốc tế

+ Khóa học Chứng từ Xuất nhập khẩu & Logistics

+ Khóa học Khởi nghiệp Kinh doanh Xuất nhập khẩu

+ Khóa học Tra mã HS

+ Khóa học Sale Logistics

+ Khóa Học Ôn thi Chứng chỉ CDCS

+ Khóa học Xuất nhập khẩu Thực tế dành cho Doanh nghiệp (Inhouse)

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học xuất nhập khẩu ở TPHCM, Hà Nội và học online: 0904.84.8855

Ngoài các khóa học xuất nhập khẩu - logistics chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học hành chính nhân sự tại Hà Nội, TPHCM và học online chuyên nghiệp chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: XUẤT NHẬP KHẨU LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO XUẤT NHẬP KHẨU THỰC TẾ SỐ 1 VIỆT NAM